ಗುಜರಾತ ರಾಜ್ಯಾಂತುº ಜುನಾಗಢ ಜಿಲ್ಲೆಚೆ ಮುಖ್ಯ ಶಹರ ಜುನಾಗಢ್. ಜುನಾಗಢ್ ಅರ್ಥಾತ ಓಲ್ಡ್ ಪೊರ್ಟ. 1947 ಇಸವಿಂತುº ಆಮಗೆಲೆ ದೇಶ ಸ್ವತಂತ್ರ ಜಾಲೆº. ಸಾಬಾರ 200 ವರಸº ಬ್ರಟಿಷಾಂಗೆಲೆº ಅಡಳಿತ ಆಶಿಲೆº. ತ್ಯಾ ವೇಳೆರಿ ಆಮಗೆಲೆ ದೇಶಾಂತುº ಸಾಬಾರ 562 ರಾಜ ವಂಶಸ್ಥ ರಾಜ್ಯ ಕರನು ಆಶಿಲೆ. ಹ್ಯಾ ಸಮಸ್ತ ರಾಜ ವಂಶಸ್ಥಾನಿ ತಾಂಗೆಲೆ ರಾಜ್ಯ ಭಾರತ ದೇಶಾಂತುº ವೀಲಿನ ಕರನು ಆಮಗೆಲೆ ರಾಷ್ಟç ಅಸ್ತಿತ್ವಾಕ ಆಯಲೆº. ಮುಸಲ್ಮಾನಾನಿ ತಾಂಕಾº ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮುಸ್ಲಿಂ ರಾಷ್ಟç ಜಾವಕಾ ಮ್ಹಣು ಮಾಘಣಿ ದವರಲೆಲ್ಯಾನ ಹಿಂದುಸ್ಥಾನ ಆನೀ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮ್ಹಣು ದೋನ ರಾಷ್ಟ纠ಅಸ್ತಿತ್ವಾಕ ಆಯಲಿº. ಹೈದರಾಬಾದಾಚೊ ನವಾಬ್ ಆನೀ ಜುನಾಗಢಾಚೊ ನವಾಬಾನಿ ತಾಂಗೆಲೆº ರಾಜ್ಯ ವಿಲೀನ ಕರಚಾಕ ಒಪ್ಪಿಗಾ ದಿನಾತಿಲ್ಯಾನ ಪೋಲಿಸ ಆನಿ ಸೈನ್ಯಾನ ಕರ‍್ಯಾಚರಣ ಕರಕಾ ಜಾಲೆº. ಭಾರತಾಚೊ ಪ್ರಥಮ ಗೃಹಮಂತ್ರಿ ಸರದಾರ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿಲೆ ಕಠಿಣ ಕರ‍್ಯಾಚರಣೆ ನಿಮಿತ ಹೈದರಾಬಾದಾಚೊ ನಿಜಾಮ್ ತಾಗೆಲೆ ರಾಜ್ಯ ವೀಲಿನ ಕರಚಾಕ ಓಪವಲೊ. ಜಾಲ್ಯಾರ ಜುನಾಗಢಾಚೊ ನವಾಬ ರಾತೊರಾತಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಾಕ ದ್ಹಾವಲೊ. ಜುನಾಗಢಾಚೊ ನವಾಬು ಮಸ್ಲಿಂ ಜಾಲ್ಯಾರಯಿ ತಾಗೆಲೆ ರಾಜ್ಯಾಂತು ಸಾಬಾರ 85 ಠಕೊ ಲೋಕ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಿಯ ಆಶಿಲೆ. 1948 ಇಸವಿಂತುº ಜುನಾಗಢ ಭಾರತಾಂತು ವೀಲಿನ ಜಾವಕಾ ಮ್ಹಣು 90 ಠಕೊ ಲೋಕಾನ ಮತದಾನ ಕೆಲೆಲೆº. ಜುನಾಗಢ ಸೌರಾಷ್ಟç ಪ್ರಾಂತ್ಯಾoತುº ಆಸೂನ ಉಪರಾಂತ ಬೊಂಬೆ ಪ್ರಾಂತ್ಯಾಕ ಮೇಳಯಿಲೆº. ನಂತರ ಮಹಾಗುಜರಾತ್ ಚಳುವಳ ಜಾವನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನ ಜಾತನಾ ಜುನಾಗಢ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯಾಕ ಮೆಳೆº. ಜುನಾಗಢಾಂತುv ಸಾಬಾರ 200 ವರಸಂ ನವಾಬಾಲೆ ಹುಕುº ಆಶಿಲೆº. 

1994-97 ಮಧೆº ತೀನ ವರಸಂ ಹಾಂವº ಸಿಂಡಿಕೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಾಚೆ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ವಲಯ ಕಛೇರಿಂತುº ಉದ್ಯೋಗಾರಿ ಆಸತಾನಾ ಮಾಕಾ ಜುನಾಗಢ ಶಹರಾಕ ಭೇಟಿ ದೀವನು ಥಂಯ ಚಾರ ದೀವಸ ಮೊಕ್ಕಾº ಕರಚೊ ಅವಕಾಶ ಮೆಳೊ. ತೆದನಾ ಮಾಕಾ ತ್ಯಾ ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಾಚೆಂ ದರ್ಶನ ಕರಚಾಕ ಜಾಲೆº. ಜುನಾಗಢ ಅಹಮದಾಬಾದಾ ದಾಕೂನ 355 ಕಿ. ಮೀ. ಫಾಯಸ ಆಸಾ. 
‘ಊಪರ್ ಕೋಟ್’ ಯಾ ಅಪ್ಪರ್ ಕೋಟ ಜುನಾಗಢಾಚೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಗಢ ಜಾವನು ಆಸಾ. ಶಹರಾಚೆ ಮಧೇಂತು ಆಸಚೆ ಹ್ಯಾ ಗಢಾಚೆ ನಿರ್ಮಾಣ 319 ಬಿ.ಸಿ. ತುº ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮರ‍್ಯಾನ ಕೆಲೆಲೆಂ. 2000 ವರಸಾಂಚೆ ಇತಿಹಾಸ ಆಸಚೆ ಹ್ಯಾ ಫೋರ್ಟಾಚೆ ಮರುನಿರ್ಮಾಣ ನಂತರ ಆಡಳಿತ ಕೆಲೆಲೆ ರಾಜ ವಂಶಸ್ಥಾನಿ ಕೆಲಾಂ. 1000 ವರಸ ಮಾಕಶಿ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಕರಚೆ ವೇಳಾರ ದೋನಿ ಸ್ಟೆಪ್ ವೆಲ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೆಲ್ಯಾಂತಿ. ಸುಸ್ಥಿತಿರಿ ಆಸಚೆ ಹಿv ದೋನ ಸ್ಟೆಪ್ ವೆಲ್ ಕಾಮಗಾರಿ ಅದ್ಭುತ ಜಾವನು ಆಸಾ. “ಆದಿಕಡಿವಾವ್” ಆನೀ “ನವಘನ್ ಕುವಾ” ಹಾಂಚೆº ನಾಂವº ಹಾಂಗಾ ಆಸಚೆ ಏಕ ಹೋಡ ಶಿಲೆ ಫಾತರಾರ ಅಶೋಕ ಚಕ್ರವರ್ತಿನ ಬರಯಿಲೆº ಶಾಸನ ಆಸಾ. ಕ್ರಿಸ್ತ ಪೂರ್ವ ಕಾಲಾಚೆº  ಬುದ್ಧಿಸ್ಟ್ ಗುಹಾ ಸಮೂಹ, ಚೈತ್ಯಾಲಯ ಹಾಂಗಾ ವಿಕ್ಷಣ ಕರಯೆತ. 

1828 ಇಸವಿಂತುº ನಿರ್ಮಾಣ ಜಾಲೆಲೆº ಶ್ರೀ ಸ್ವಾಮೀ ನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರ ಭೊ ಸುಂದರ ಜಾವನು ಆಸಾ. ಶ್ರೀ ಸ್ವಾಮೀ ಗುಣತೀರ್ಥಾನಂದ ಹೆ ದೇವಳಾಚೆ ಆಡಳಿತ ಪಳೊವನು ಘೆತಾ ಆಶಿಲೆ. ಜುನಾಘಢ ಪ್ರವಾಸಾಕ ಆಯಿಲೆ ಯಾತ್ರಿ ಹೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅವಶ್ಯ ಜಾವನು ಸಂದರ್ಶನ ಕರತಾತಿ. 

ಸಹಕಾರ ಭಾಗ ಜುವಾಲಾಜಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ ಯಾ ಸಹಕಾರ ಭಾಗ್ ಜೂ 1863 ತುº ಸ್ಥಾಪನ ಆಜಾವನು ಹಾಂಗಾ ಸಾಬಾರ ನಮೂನ್ಯಾಚೆ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿ ಸರೀಸೃಪ ಪಳೊವಯೆತ. ಹಾಂಗಾಚೊ ನವಾಬ ದೋನಿಚೊ ನಹಬತ್ ಖಾನಜಿ ಹಾಣೆ ಸ್ಥಾಪನ ಕೆಲೆಲೆ ಮೃಗಾಲಯ ಆಮಗೆಲೆ ದೇಶಾಚೆ ಚಾರ ಹೋಡ ಮೃಗಾಲಯಾಂತುº ಏಕ ಮ್ಹಣು ಮಾನ್ಯ ಜಾಲಾº. ಹೆº ಮೃಗಾಲಯ 210 ಎಕ್ರೆ ಜಾಗೆರಿ ಆಸೂನ ಜುನಾಗಢ ಮೂಲಾಚೆ ಏಷ್ಯಾ ತಳಿಚೆ ಸಿಂಹ ಆನೀ ಶಾರ್ದೂಲ ಸಾಬಾರ 50 ಆನೀ ಅನೇಕ ಅಪರೂಬಾಯೆಚೆಂ ಮೃಗ ಹಾಂಗಾ ಆಸಾತಿ. ಮೃಗಾಲಯಾಚೆ ಮೈಂಟೆನೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಜಾವನು ಸ್ವಚ್ಛ ಜಾವನು ಆಸಾ. 

ಮಹಾಬತ್ ಮಕಬರಾ ಆನಿ ಬಹಾವುದ್ದೀನ್ ಮಕಬರಾ ಜುನಾಗಢಾಚೆ ಆನೀ ದೋನಿ ಶಿಲ್ಪ ಕಲಾ ನಿರ್ಮಾಣ ಭೊ ಆಕರ್ಷಕ ಜಾವನು ಆಸ. ಮಕಬರಾ ಅರ್ಥಾತ ಮರಣಾ ನಂತರ ದಫನ ಕರನು ತ್ಯಾ ಸ್ಥಳಾರಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಜಾಲೆಲಿ ಗೋರಿ(ಟೊಂಬ್). ಮಹಾಬತ್ ಮಕಬರಾ ನವಾಬ್ ದೋನಿಚೊ ಮಹಾಬತ್ ಖಾನ್ ಹಾಗೆಲೆಂ ಸ್ಮಾರಕ. ಹಾಜೆº ನಿರ್ಮಾಣ 1892 ತುº ಪೂರ್ಣ ಜಾವನು ಲೋಕಾರ್ಪಣ ಜಾಲೆº. ತೇಚಿ ನವಾಬಾಲೊ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾವನು ಆಶಿಲೊ ಬಹಾವುದ್ಧಿನ ಹುಸೈನ್ ತಾಗೆಲೆ ಸ್ಮಾರಕ ಬಹಾವುದ್ಧಿನ ಮಕಬರಾ 1896 ತುº ನಿರ್ಮಾಣ ಜಾಲೆº. ಬಹು ಸಂದರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ – ಇಂಡೋ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್, ಗೋಥಿಕ್ ಆನೀ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಶೈಲಿರಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಜಾಲೆಲೆ ಹಿº ದೋನಿ ಮೌಸೋಲಿಯಂ ಭೊ ಆಕರ್ಷಕ ಜಾವನು ಆಸಾತಿ. ಹಾಂಕಾ ಸರಕಾರಾಚೆ ವತಿನ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಸ್ಮಾರಕ ಮ್ಹಣು ಘೋಷಣ ಕರನು ರಕ್ಷಣೆಂತು ದವರಲಾº. 

“ಗೇಟ್ ವೇ ಆಫ್ ಜುನಾಗಢ್ ಸಿಟಿ” ಜುನಾಗಢಾಚೆ ನಗರದ್ವಾರ ನವಾಬಾಂಗೆಲೆº ಕಲಾಭಿರುಚಿಕ ಏಕ ಉದಾಹರಣ. ಗಡಿಯಾರ ಗೋಪುರಯೀ ಭೊ ಆಕರ್ಷಕ ಜಾವನು ಆಸಾ. 

ಜಮಾ ಮಸೀದಿ ಜುನಾಗಢ - ಹೀ ಮಸೀದಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜಾವನು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಾವಲಿ ಜಾವನು ಆಸಾ. ಅಹಮದಾಬಾದ ಪಟ್ಟಣಾಚೊ ಸ್ಥಾಪಕು ಅಹ್ಮದ್ ಶಾ ಹಾಣೆ 1423 ತುº ನಿರ್ಮಾಣ ಕೆಲೆಲಿ ಜಮಾ ಮಸೀದಿ ದೂರ ದಾಕೂನ ಕೋಟೆ ಮ್ಹಣಕೆ ದಿಸತಾ. ಮಸೀದಿಚೆ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಆನೀ ನಿರ್ಮಾಣ ಶೈಲಿ ಅದ್ಭುತ ಜಾವನು ಆಸಾ. ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರಾರಿ ಏಕ ತಳಯಿ ಆಸಾ. ಮಸೀದಿ 140 ಸ್ತಂಭಾ ಆಧಾರಾರಿ ಭೊ ಸುಂದರ ಆಸಾ. 

ಜುನಾಗಢ್ ಶಹರಾಂತುº ವೀಕ್ಷಣ ಕರಚೆ ಯೋಗ್ಯ ಥೊಡೆ ತಾಣ ಆಸಾತಿ. 
(ಮುಕಾರಸತಾ – ಜುನಾಗಢ್ ಗುಜರಾತ್)

• Next