ಸರ್ವಾಂಕοಯಿ ಮಾರ್ಚ್ - 8 ಮಹಿಳಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಶುಭೇಶ್ವ. ಆಜಿ ಅಮ್ಗೆಲೆ ದಿವೋಸು. ತಶ್ಯೀ ಮಳ್ಯಾರಿ ಕಸನೆ? ಹ್ಯಾ ಪುರಾಃ western concept. ‘’Women’s day, mother’s day, father’s day, valentine’s day.. ಆಮ್ಗೆಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಳ್ಯಾರಿ. ‘ಮಾತೃದೇವೋಭವ, ಪಿತೃದೇವೋಭವ ಮಣ್ತಾಚಿ. ತಕ್ಕಾ ದೀಸು ಮ್ಹೋಣು ನಾ ಅಶ್ಯಿ ಮ್ಹೋಣು ಬೆಂಗೆ  ರ‍್ತಾಚಿ.

ಸತ್ಯ ಜಾವ್ನೂನು ಸಂಗಾಚೆ ಮಳ್ಯಾರಿ ಅಮ್ಗೆಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಭಯ್ಲಾಂಕ ಕಶ್ಯಿ ವಾಡ್ಡೇಯ್‌ತಾಚಿ ಮಳ್ಯಾರಿ ಬಾಯಿಂಚೆ ಭಿತ್ತವಯಿಲೆ ಬೆಬ್ಬೊ ಸೊ. ಖಾನ, ಜವಣ, ಬಂಗರ, ಕಪ್ಪಡ, ವರ್ಡಿಕ, ಸೀಮಂತ, ಬಾರ್ಸೋ, ಮುಂಜಿ, ವೆಂಕಟ್ ರಮಣನಂತು ಸಮಾರಾಧಾನಾ ಅಶ್ಯಿ ಬೌತು ಹೇ ಪ್ರಪಂಚಾತು ಗೊಂದೋಳ್ತಾ ಆಸ್ತಾಚಿ “ಬಯ್ಲ ಮಾಂಶ್ಯೀಲೀ ಬುದ್ಧಿ ದಿಮ್ಬಿ ಸಕಲ” ಮ್ಹೋಣು ಅತ್ತಯಿ ಮಣ್ತಾಂಚಿ, ಅನಿ ನಂಬಗತ್ತಾಚಿ.

ಆತ್ ಪೂರಾ ಚೆಲಿಯೋ ಕಾಲೇಜ ಅನಿ ಶಿಕುನು, ಡಾಕ್ಟರ್, ಇಂಜಿನಿಯರ್, ಟೀಚರ್, ಬ್ಯಾಂಕಾοತು ಕಾಮಾರಿ ಆಸ್ಸಾಚಿ ಪರಗಾಂವಾοತು ಶಿಕ್ಕೂಣಾ, ಕಾಮಾಕ ವತ್ತಾಚಿ. ಜಲ್ಯಾರಿ ತಾರತಮ್ಯ ಅಸ್ಸ. ಚೆಯಿಯಂಕ್ ಕಾಮಾ ಘೇವುಕಾ ಜಲ್ಯರಿ ನಿಮ್ಗಿತಾಚೆ ವರ್ಡಿಕೆ ಪ್ಲಾನ್ ಅಸವೇ? ಗುರ್ಬಿಣಿವೇ? ಪ್ಲಾನ ಅಸ್ಸವೇ? ಮ್ಹೋಣು. ದೂರ ಗಾಂವಾοಕ ಟ್ರಾನ್‌ಫರ್ ಮಳ್ಯಾರಿ ಪ್ರೊಮೋಷನ್ ಸ್ಹೋಣು ಗಾಂವಾοತು ಕಾಮ್ ಕರ‍್ಕಾ ಪಡ್ತಾ. ಕರಿಯರ್ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚನೆ ಕರ‍್ಚೆ ಫುಡೆ ಸಂಸಾರಕ ಆದ್ಯತಾ ದಿವೂಕಾ ಪಡ್ತಾ. ಘರ ಮಳ್ಯಾರಿ ತೇ ಬಾಯ್ಲಮಂಶ್ಯಿಲೇ. ಬಾಮುಣು ಘೋಳ್ತಲೊ. ಬಾಯ್ಲಾನ ಬಾಯರಿ ಘೋಳ್ಕಾ ಘರಾಂತುοಯಿ ಘೋಳ್ಕಾ. ಸೂನ, ಬಾಯ್ಲ ಆವ್ಸೂ, ಭಾವಝ, ನಣಂದ ಆಶಿ ತಿಕ್ಕ ವಿಂಗಡ್ ವಿಂಗಡ್ ಪಾತ್ರ ಅಸ.್ಸ ತೇ ಕ್ರಮಾರಿ ಕರ್ತನಾ ತಿ ಸುಕ್ತಾ. ಘರಾಂತೇ ಸುಖಶಾಂತಿ ಆಸ್ಸುಕಾ ಮೆಳ್ಯರಿ ಸರ್ವಾನ ಕಾಮಾಂತು ಹಾತು ಬಟಾಕ, ಚರ್ಡಕ್ ಪೀವುಚಾಕಾ ದಿವ್ಚೊ ದಿವುಕ ಆವುಸುನು. ದೀವೂಕ ವಶ್ಲಿಲೆ ಕಾಮ ಭಪ್ಸೂನ ಕೋರ್‌ಕಾ ಮತಿ, ತದನಾ ಅಪಣಿ ತ್ಯಲಾಕ ತಾಳ್ಮೆ, ನಾಜೂಕಾಯಿ, ಮೋಗು, ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಹೋ ಸ್ವಾಭಾವು ವಡ್ಡೂನು ಎತ್ತಾ. ಏಕ ಚೆಲ್ಲಿ ಅವೂಸು ಜಲ್ಲಿ ಪರಾ ಮಸ್ತ ಬದಲ ಜಾತ್ತಾ, ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎತ್ತಾ, ತಾಳ್ಮೆ ಎತ್ತಾ ಇತ್ಯಾ ಮಳ್ಯಾರಿ ರ‍್ದಾ ಹೋಡು ರ‍್ತಾನ ಹೀ ಪೂರಾ ಸಂಗತಿ ಶಿಕ್ಕೂಕ ಪಡ್ತಾ. ತಾಕ್ಕಾ ಸಾಂಗಚೆ ಹೇ ಪೂರಾ ‘ಮಾನವ ಗುಣ’ ದಕ್ಲಿನಂಯಿ ಹೇ ಗುಣ ವಡ್ಡೂನು ಘೆತ್ತಾö್ಯರಿ ಘರಾ ‘ನಂದನ ವನ’ ಜತ್ತಾ. ಬಾಯಿಲೇಲೊ ಗುಲಾಮು ಮ್ಹೋಣು ಹಂಗ್ಸಾಚೆ, ಬೇಂಗೆ ಬಂದೂಚೆ ಸಮನಯಿ. ಸನ್ಪಣೆಂತು ಚೆಲ್ಲೊಚೆಲ್ಲಿ ಮ್ಹೋಣು ಭೇದ ಕರ್ನಾಶೀ ಸರ್ವ ಕಾಮ ಶಿಕೋಕಾ ಮಾತ್ರ ನಹೀ ಅಮ್ಮಿ ತಶ್ಯೀ ಚೊಲ್ಕಾ. ಗೋಡ ಉತ್ತರ, ಬರೆ ಚಲಾವಣ ಅಸ್ಲಾö್ಯರಿ ತೋ ಚೀ ಸಂಸ್ಕಾರ ರ‍್ಡುಂವಾοಕ ಎತ್ತಾ.

1909 ಸಮಾನ ಕಾಮಾಕ್ ಸಮಾನ ವೇತನ, ಮತದಾನ ಹಕ್ಕು ಬಾಯ್ಲಾಂಕ ದ್ಕಿಕಾ ಮ್ಹೋಣು 15,000 ಬಾಯ್ಲಾನಾ ಚಳುವಳಿ ನ್ಯಾಯಾರ್ಕ್ಂತೂ ಕೆಲ್ಲಿ. 1975ರ UNO International day March 8 declare ಕೆಲ್ಲೆ ಹೇ ದಿವೂಸಾ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಕಸ ಮಳ್ಯಾರಿ ಭಾರಿ ಚಾಂಗ್ ಕಾಮ್ ಕರ‍್ನು. ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧನ ಕೆಲ್ಯಾಲೆ ವಿಶೇಷ ಜಾವ್ನೂ ಅಶ್ಯೀಲೆ ಬಾಯ್ಲೆ ತ ಸಮ್ಮಾನ್ ಕರ‍್ಚೆ. Gender equality–ರ‍್ಲೆ ಬಾಯ್ಲಾ ಮಧ್ಯೆ ಸಮಾನತಾ, ಸಮಾನ ಅವಕಾಶು ವಿದ್ಯೆ, ಕಾಮ (profession), mobility, ನಿರ್ಧಾರ ಹಕ್ಕು-ವರ್ಡಿಕ, ವಿದ್ಯೆ, ರ‍್ಡುವ, ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕು ಮೇಳ್ಕಾ.

1980ತು ಅಮ್ಗೆಲೆ ಸಮಾಜಾಂತು ಚೆಲ್ಲಿಯೆ ಚೆರ‍್ದುವಾಂಲೇ ಜೀವನಾಂತು ವರ್ಡಿಕ ಮುಖ್ಯ. ತದನಾ ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಸ್ತ ಚಳವಲೇಲೇ. 25 ಪವನ್, ವಜ್ರಾ ಕುಟಿಕ್, 25,000 ಕ್ಯಾಷ್, ರುಪ್ಪೆ ಸಂದೂಕು, ವರ್ಡಿಕೆ ಖರ್ಚು ಸರ್ವ ಚೆಲ್ಲಿಯ ತರ್ಪಿಚಾನ ಖರ್ಚೂಕಾ ಅಶ್ಯೀಲೆ. ಅಮ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಪ್ರಕಾರ ಲಗ್ನಾ ಕಪ್ಪಡ, ಫೂಲ ಮಾಳ್ಚಾ ಕಪ್ಪಡ, ವತ್‌ಕಡೆ ಕಪ್ಪಡ, ಮಂಗಳಸೂತ್ರ, ವರಣ ಳಿಖರ್ಚು, ರನ್ಪೆ, ವಾಜಪೆ ಮರ್ಯಾದಿ ಮ್ಹೋಣು ದಿವೂಚೆ ಕ್ರಮು ಪುರಾಃ ಸೋಣು ಘೆಲ್ಲೊ. ಜಾತಕ ಮೇಳಾಮೇಳಿ, ದಿವ್ಚೆ-ಕರ‍್ಚೆ ಉಲವಣ ಖಾತ್ರಿ ಜಲ್ಲೆ, ಚೆಲ್ಯಾಕ ಚೆಲ್ಲಿ ಪಸಂದ  ಜಾಲ್ಲಿ ಮಳ್ಯಾರಿ ಚೆಲ್ಲಿಯೇ ಫುಲ್ ಮಾಳ್ನು, ವರ್ಡಿಕ ನಿಶ್ಚಯ ಜತ್ತಲಿ. ಚೆಲ್ಯೇಲೆ ಪಸಂದ ನಾ ಪಸಂದ ಪ್ರಶ್ನೋ ಏನಾ ಅಶ್ಯೀಲೊ. ದುಂರ್ಬಳೊ ಬಪ್ಸು ದತ್ಕಿ ಲಗ್ನಾಂತಯಿ ಒಪ್ಪುವುನು ಎತ್ತಲೊ. ಆನ್ನಾನ ದಕಯಲೇಲೆ ಚೆಲ್ಯಾಕ ಒಪ್ಪುವುಚೆ ಅನಿವರ‍್ಯ ಆಶ್ಯೀಲೆ. ಏಕ ಪಂತಾ ವರ್ಡಿಕ ಜಾಲ್ಲೆ ಪರ ಕಷ್ಟಕಿ-ಸುಖಕಿ ಹೊಂದುವುನು ಒಚೂಕಾ. ಕುರ್ಳಾಚೆ ಮರ್ಯಾದಿ ರಖುಕಾ, ಬಮ್ಮಣಾ ಘರಾ ವಿಷಯು ಪುಳಾರ ಸಾಂಗೂನಾ ಪುಳರ‍್ಚಿ ಖಬರ ಬಮ್ಮಣಾಣತಯಿ ಸಂಗೂನಾ, ಘರಣೆ ರ‍್ಯಾದಿ ರಖು ಕಾ ಮ್ಹೋಣು ಶಿಕ್ಷಯಿತಲಿಂಚೆ.

ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಭಾದ, ಚೆರ‍್ಡು ಜಾಯಿನಾಂತ್ಯಾಲ್ಯರಿ ಖೋಂಚುಚೆ, ಚೆಲ್ಲಿ ಜಲ್ಯಾರಿ ಖೋಚುಂಚೆ, ಅನಾರೋಗ್ಯ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಸಂಕಟೇಲಿ ಮ್ಹೋಣು ಖೊಂಚಿ, ಥೋರಿ, ಸಪೂರಿ, ಕಾಳಿ ಅಶ್ಯಿ ಕೌಟುಂಬಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಸಹಿಸುಕಾ ಅಶ್ಯೀಲೆ. ಮಹಿಳಾ ಸಂಘಟನೆ ಹೋಡರೀತಿರಿ ಜಲ್ಲಿ ಪರಾಂತು ಸರ್ಕಾರನ ಕಾನೂನು ಹಾಣೂ ವರದಕ್ಷಿಣೆ ನಿ಼ಷೇಧ, ಕೌಟುಂಬಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ತಡೆ, ಚೆಲ್ಲಿಯಾಂಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕು ಪೂರಾ ಮೇಳು ಸಾಧ್ಯ ಜಲ್ಲೆ. ಚಿಲ್ಲಿಯ್ಯಾವೈರಿ ಅತ್ಯಚಾರ ಜಾಲ್ಲೇರಿ ತೀನೇ ಸಾಕ್ಷಿ ದೀವೂಕಾಕಿಲೆ. ಆಜಿ ಕಾನೂನು ಬದಲ ಜಾಲ್ಲಾ. ಆರೋಪಿನ ಸಾಬೀತ ಕರ‍್ಕಾ, ವಿಚಾರಣಾ in camera ಚಿ ಜಾತ್ತಾ, ಅಶ್ಯೀ ಮಸ್ತ ಸುಧಾರಣ ಜಾಲ್ಲಾ. ಜಾಲ್ಯಾರಿ ರಕ್ತಗತ ಅಯಿಲೆ ಚೆಲ್ಲೊ/ಚೆಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ತರ‍್ಯತಮ್ಯ ಅನೆಕೈಯಿ ಆಸ್ಸ. ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಿಂಸಾ ಚಳ್ಳೇಲೆ ವಳೇರಿ ಜೆಲ್ಲಿಯಾನ ಕಾಮಾರಿ ಆಲ್ಯಾರಿ ವರ್ಡಿಕ ವಗ್ಗಿ ಜಾತ್ತಾ ವ್ಹೋಣು ಚೆಲ್ಲಿಕ್ಯಾಯಿ ಕಾಲೇಜು, ಪೆಟೈಲಿ, typing, shorthand, ಕರೈಲೆೆ, ಬ್ಯಾಂಕಾ ನೌಕರಿ ಮೆಳ್ಳಿ, ದೇಣೆ ನಾಂಶಿ ವರ್ಡಿಕ್ ಜಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಙಾನ, ತಂತ್ರಜ್ಙಾನ ವೃದ್ಧಿ ಜಲ್ಲೆ. ಗುರ್ಭಿಣಿ ಆಸ್ತನಾಚಿ ಗರ್ಭಾ ಆಶ್ಳೀಲೆ ಚೆರ‍್ಡು ಚೆಲ್ಲೋ/ಚೆಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಂತು ಕೊಳುನು ಚೆಲ್ಲಿ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಗರ್ಭಪಾತ ಕೋರುನು ಘೆತ್ಲೆ. ಚೆಲ್ಲೋ/ಚೆಲ್ಲಿ ಅನುಪಾತ (ratio) ಉಣೇ ಜಾಲ್ಲೆ. ಸರ್ಕಾರನ ಭ್ರೂಣ ಲಿಂಗ test ಕರ‍್ಚೆ ban ಕೆಲ್ಲೆ ಅನಿ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾದ ಮ್ಹೋಣು ಕಾನೂನು ಕರ‍್ಕಾ ಪಳ್ಳೆ. ವಿದ್ಯಾವ್ಯಂತ ಆರ್ಥಿಕ ಜಾವ್ನೂ ಅನುಕೂಲ ಅಶ್ಸೀಲೆ ಸಮಾಜಾಂತೂοಚಿ ಚೆಲ್ಲೆ ಉಣೆ ಜಾಲ್ಲಾಂಚಿ.

   ಆತ್ತಾ ಜಮಾನಾಂತು ಚೆಲ್ಲಿಯೋ ಶಿಕಲಿಂಚಿ, ಕಾಮಾರಿ ಘೆಲ್ಲಂಚಿ. Globalisation ನಂತರ ಪ್ರಪಂಚ ಹಾತ್ ಮುಷ್ಟಿ ಅಯಿಲಾ. ಸಂಬಳು ಲಕ್ಷಾರಿ ಮೆಳ್‌ತ್ತಾ. ಜೀವನಶೈಲಿ ಬದಲ ಜಾಲ್ಲಾ, use and throw ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಆಮ್ಗೆಲೆ ಸಮಾಜಂತು ಪಾಯ್ ದರ‍್ಲಾ. ಮಾಲ್, ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್, ಸ್ವಿಗ್ಗಿ order ನಮೂನ್‌ವಾರೆ ಡ್ರೆಸ್, ಬ್ಯಾಗ್, ಶೂ, ಚಪ್ಪಲ್ ವ್ಹೋಣು ಖರ್ಚಿತಾಚಿ late night party, pubs, living together ಶೂರ್ ಜಾಲ್ಲಾ, ಚೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಚೆಲ್ಲಿ ಮೇಳ್ನಾಚಿ. 1980 ಸಾಂತು ಚೆಲ್ಲಿಯೇ ಬಪ್ಪಸು. ಏಕ ಕನ್ಯಾದಾನ ರ‍್ತಾನ ಸೋಲುವುನು ವತ್ತಲೋ. ಆಜಿ ಘರಾ ಸುನಾ ಮೇಳ್ನಾಂಶಿ ಕಂಗಾಲ ಜಾತ್ತ ಅಸ್ಸಚಿ. ದುರಬಳ್ಯಾಂಚಿ ಘರ ಚೆಲ್ಲಿ ಜಾಯತ್, ಖರ್ಚುನು ಅಮ್ಮಿ ರ‍್ತಾಚಿ, ಚೆಲಿಯಲೆ ಆನ ಆಮ್ಮಲೇ ನಾಂವಾರಿ deposite ದರ‍್ತಾಚಿ ಮಳ್ಯಾರಿ ಚೆಲ್ಲಿ ಮೇಳು ಕಷ್ಟ ಜಾತ್ತಾಸ. ಚೆಲ್ಲಿಯ ತರ್ಪಿಚಿ ನಿಮ್ಗತಾಚಿ ಸ್ವಂತ ಘರ ಆಸವೇ, ಘರಕಡೆ old furniture ಅಸವೇ? ಮಳ್ಯಾರಿ ಆವುಸು ಬಪುಸು ಅಸವೇ? ಹೇಂ ಆಯಿಕತನಾ ಮನಾ ದಿಸ್ತಾ ‘tit for tat’ ವೇ ಚೆಲಿಯಾಂಲೆ ಆವುಸು ಬಪ್ಸು ದೋಳೆ ಉದ್ದಾಕ ಮರ‍್ಲೆಂವೆ ಆಮ್ಗೆಲೆ ಸಮಾಜಾಕೆ ವ್ಹೋಣು ದಿಸ್ತ. ಕೊಣಂಯ ಚಿರಂಜೀವಿ ನಂಹಿ. ದುಡ್ಡು, ಬಂಗಾರ ಶಾಶ್ವತ ನಂಯಿ. ಚಾಂಗ ಮನ್, ಚಾಂಗ ಗುಣ, ಗೋಢ ಉತ್ರ, ಚಂದು ಹಾಸು ಹೇ ಮಾತ್ರ ಆಮ್ಗೆಲಿ ಆಸ್ತಿ ಅನಿ ಹೇಂ ಗುಣ ಶಾಶ್ವತ ಕರ‍್ನು ದೀ ದೇವಾ ಮ್ಹೋಣು ಆಯಿಚೆ ದಿವಾಸಾಂತು ಸಂಕಲ್ಪ ಕೋರಾಯ ಸುನ್ನೇಕ ದುವ್ಹೆ ಮಣ್ಕೆ ಪೋಳಾಂಯಾ ತಿಗಲೇ ಅನು ಆಹ್ಮಕಾ ಮೋಗಾರಿ ಗೌರವಾರಿ ಪೋಳೊಯ. ಚೆಲ್ಲೋ ಚೆಲ್ಲಿ ಆಮ್ಗೇಲೆ ದೋನಿ ದೋಳೆ. ಏಕಾ ಚುನ್ನೋ ಏಕಾ ಲೋಣಿ ಸಾರೊನು ಭೇದು ಕರ‍್ಚೆ ನಕ್ಕಾ.

ಸರ್ವೇ ಜನಾ: ಸುಖಿನೋ ಭವಂನತು.

ವಿದ್ಯಾ ಎಸ್. ನಾಯಕ್
ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನ, ಶಕ್ತಿನಗರ
ಗುರುವಾಯನಕೆರೆ – 574217 ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ತಾಲೂಕು

ಮೆಗೆಲೆ ಆಮ್ಮಾಲೆ ಘರಾ ಸೆಜಾರ ಘರ ರಾಧ ಮಾಯಿ. ತಿಗೆಲೆ ನಾತ್ವಾಲಿ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಅಮ್ಗೆಲೆ ಗಾಂವಾοತ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ವಚ್ಚುಕ ನ್ಹಹಿಂವೆ ? ತಾಂತುಯಿ ಕುಳಾರಚೆ ಗಾಂವ ದಾಕುನು ವರಣ ಯೆತಾ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಮೆಗೆಲೆ ಕುಳಾರ್ಚಯಿ ಯೆತ್ತಾತಿ, ಗುರ್ತಾಚ ಯೆತ್ತಾತಿ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಮಾಕಾ ಘರಾ ಆಸೂಂಕ ಮನ ರಾಬತವೇ ...? ತಶಿ° ಮ್ಹಣು ವ್ಹರಣ ಯೆವಚೆ ಪಯಲೆಂಚಿ ಹಾಂವೆ ವಚ್ಚುನು ಬಸಚಾಕ ಜಾತವೆ..?
ಘರಾಂತು ಸಕಾಣಿ ಏಕ ಖಾಣ ಕರನು ದಿವ್ಚೆ ನಾಕ್ಕವೇ, ಬಾಮ್ಣಾನ ಪುಣಿ ಜೆವಣಾಕ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕೆ ಮಾಂಟವಾಕ ಯೆತಾ ಮ್ಹಳಾಂ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಹೇ ಕಾಲೇಜಾ ವಚ್ಚೆ ಮೆಗೆಲೆ ಚರ್ಡುವಾಂಕ ದೋನಪಾರಾ ಜೆವಣಾಕ ಕಸನೆಯಿ ಕರನು ದವೊರ್ಕಾಮು.
ಕೆದ್ನಾಚಕಯಿ ವಗ್ಗಿ ಉಟಾನು ಪೂರಾ ಕರನು ದವರ್ಲೆ, ಹಾಂವಯಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಶೇಷ ಜಾವ್ನು ಅಶಿಲೊ ಅಲಂಕಾರು ಕರನು ಘೇವ್ಕಾ ಅಶಿಲೆ, ಪುಳ್ದೀಸು ರಾತ್ತೀಚೆ ಕಿರ್ಗಿ ಖಂಚಿ ಜಾಯ್ತ ಮ್ಹಣು ವೆಂಚುನು, ತಾಕ್ಕಾ ವರ್ಲಾ ಮೀರಿ ಕಾಣು ಪಿನ್ ಕರನು ದವರ್ಲೆಲೆ ದೆಕ್ಕುನು ಏಕ ಅರ್ಧ ಗಂಟೋ ಭಿತ್ತರಿ ಕಾಪ್ಪಡ ನೆಸುನು ಜಾಲೆ°. ಕುಳಾರ್ಚಿ ಗಾಂವ್ಚಿ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಮ್ಹಣತಾನಾ ಹಾಂವೆ ಕಶ್ಶಿ ಕಶ್ಶಿಕೀ ವಚ್ಚಾ ಜಾತ್ತವೇ.. ಅಮ್ಮಾನ ಯೆನಾ ಮಳ್ಳಾ...ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಅಮ್ಮಾಲೆ ಗುರ್ತಾಚ ಯೆತಾತಿ ನ್ಹಹಿಂವೆ. ವತ್ತರಿ ಮೆಗೆಲೆ ಕಾಪ್ಪಡ, ಬಂಗಾರ, ಉತ್ರ ಪೂರಾಯಿ ಜೊಕ್ಕುನು ಅಮ್ಮಾಲೆಕ ಸಾಂಗ್ತನಾ ಉಣೇಪಣ ಕೆಲ್ಲೆರಿ ಮಾಗಿರಿ ರಾತ್ರಿ ಪೂರಾ ಹಾಂವೆ ಫೋನಾರಿ ಕಾನು ಹೂನ ಜಾವಚೆ ತಿತ್ಲೆ ಮೆಗೆಲೆ ಅಮ್ಮಾ ಲಾಗಿ ಆಯಕುಕಾ ಜಾತ್ತ.
ಪೂರಾ ಜಾವ್ನು ಅಂತೂ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕೆ ಮಾಂಟವಾಕ ಪಾವತಾನಾ ಎದುರು ಕಾಣ್ಸುಚೆ, ಕಾಶೀಯಾತ್ರಾ, ಫೂಲ- ಮುದ್ದಿ, ಉಡ್ದಾ ಮೂರ್ತುಯಿ ಜಾವ್ನು ಅಶಿಲೋ. ತಾನ್ನಿ ಪಿವ್ಚಾ ಸಾಂಗ್ಲೆ ಮ್ಹಣು ಸುರ್ವೇ ಖಾಣ ಖಾಲ್ಲೆ. ಕಾಫಿ ಹುನೀ ಆಸ್ಸ ಮ್ಹಣು ಹಾತು ಧೂವ್ನು ಯೆವ್ನು ಕಾಫಿ ಲೋಟೋ ತೊಂಡಾಲೆ ವರ್ತಾ ಮಣ್ತನಾ ಮಾಂಟ್ವೆಲೆ ಕಸಲಕೀ ಗೊಂದೋಳು ಜಾತಾ ಆಸಲೆ ವರೀ ಆಯಕಲೇ. ಕಾಫಿ ಹಾತ್ತಾಂತು ಧೋರ್ನು ಸರ್ಸರೀ ಮಾಂಟ್ವೇಲೆ ಚಮ್ಕಲಿ. ಹೋ ಭಟ್ಟ ಮಾಮ್ಮಾಲೋ ತಾಳೋ ಆಯಕತಾ ಆಸಾ... ಹಾಂವಯಿ ಆಯಕುಚಾ ರಾಬ್ಲಿ..
ಭಟ್ಟ ಮಾಮು: ಪಳಯಾಗೇ ಮಾಕಾ ಇತ್ಲೆ ಜನಾಕ ವರಪೂಜಾ ಕೊರ್ಸೋಚಾ ಜಾಯ್ನಾ"
ವಕ್ಲೆಲೆ ಆವ್ಸು: ತಶ್ಶಿ ಸಾಂಗ್ಲೆರಿ ಕಶ್ಶಿವೋ ಭಟ್ಟ ಮಾಮ್.. ತಾನ್ನಿ ಪೂರಾ ಜನ ಕಿತ್ಲೆ ಉಮೇದೇರಿ ಬಾಸೋರ್ನು ಬಸ್ಲೇಂತಿ.. ತುಮ್ಮಿ ಆತ° ಜಾಯ್ನಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರಿ ತಾಂಕಾ ಪೂರಾ ಮನಾಕ ದುಕ್ಕನಾವೇ..
ಭಟ್ಟ ಮಾಮು: ವರಪೂಜಾ ಎಕ್ಲೆಂಕ ಕರಚೊ ಕ್ರಮು. ತುಮ್ಮಿ ಅಶ್ಶಿ ಆಟ ಜನಾಂಕ ಕರಕಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರಿ ಧಾರ್ವಾತೂಚೆ ಕಿತ್ಲೆ ವೇಳಾಕ. ಎಕ್ಲೇಂಕ ಊಣೆ ಮಳ್ಳೆರಿ ಧಾ ಮಿನಿಟ ಜಾವ್ಕಾ...ಆಟ ಜನಾಕ ಲೇಕ ಘಾಲಾ.
ವಕ್ಲೆಲಿ ಆವ್ಸು: ಎಕ್ಲೇಕ ಮಳೇರಿ ಕಶ್ಶಿ ಜಾತಾವೋ.. ಹಾಂವೆ ಕೋಣ ಮೋಣು ಸಾಂಗ್ಚೆ..
ಭಟ್ಟ ಮಾಮು: ವರಪೂಜ ಮಳ್ಳೆರಿ ತುಮ್ಮಿ ಕಸಲೆ° ಮ್ಹಣು ಲೆಕ್ಲಾ..
ವಕ್ಲೆಲಿ ಆವ್ಸು: ಗೊತ್ನಾವೋ ಭಟ್ಟ ಮಾಮ್... ಸಕ್ಜಡಾಂಕಯಿ ಬಾಮ್ಣಾಲೆನಿ, ಚರ್ಡುಂವಾಲೊಟ್ಟು ಮಾಂಟ್ವೆ ಬಸ್ಚಾಕ ಏಕು ಅವಕಾಶು ಅನಿ ಫೋಟೋಂತು, ವಿಡಿಯೋಂತು ಯೆವಚಿ ಆಶಿ ನ್ಹಹಿಂವೆ. ತಾಕಾಚಿ ಸಕ್ಕಡಾಂಕಯಿ ಹಾಂವೆ ಆಪ್ಪಯಿಲೆ. ಎಕ್ಲೆ ಸೊಳ್ಳೆರಿ ಎಕ್ಲೆ ಬೇಜಾರು ಜಾತಾ. ಎಕ್ಲಿ ಭಾಯ್ಯಾಲಿ ಧೂವ ಎಕ್ಕಿ ನಣ್ದೇಲಿ ಧೂವ ಎಕ್ಲಿ ಮೆಗೆಲೆ ಭಾವಾಲಿ ಧೂವ, ಆನೆಕ್ಲಿ ಮೆಗೆಲೆ ನಣ್ದೇಲೆ ನಣ್ದೇಲಿ ಧೂವ, ಎಕ್ಲಿ ವಕ್ಲೆಲಿ ದೋಸ್ತೀಚಿ..
ಭಟ್ಟ ಮಾಮು: ಹಾ°..ಪೂರೋಪೂರೋ ತುಮ್ಗೆಲಿ ಪಟ್ಟಿ ಸಾಂಗ್ತನಾ ಜೆವಣಾಕ ಪಾನ್ನ ಗಾಲ್ಚೋ ವೇಳು ಜಾತಾ. ವರ ಪೂಜಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರಿ ಕಸಲೆಂ ಮ್ಹಣು, ಕಸಲೆ ಕರಚೆ° ಮ್ಹಣು ಹಾಂವ ಸಾಂಗ್ತಾ. ಮಾಗಿರಿ ತುಮ್ಮಿ ಕೊಣಾ ಕೊರ್ಕಾ ಮೋಣು ಸಾಂಗ್ತಾಕೀ ತಾಂಕಾ ಕೊರ್ಯಾ.
ಸಕ್ಕಡ ಜನ ತೋಂಡ ಸಾನ ಕೋರ್ನು ಅಪ್ಣೆಕ ಅವಕಾಶು ಮೆಳು ಪೂರೋ ಮಳ್ಳೆಲೆ ಆಶೇರಿ ಬಸ್ಲೀಂತಿ.
ಭಟ್ಟಮಾಮ್ಮಾನ ಸಾಂಗ್ಚಾ ಶೂರು ಕೆಲ್ಲೆ. "ಪುಳ್ಳೆ ಕಾಲಾಂತು ಒಟ್ಟು ಕುಟುಂಬ ಆಸ್ತಲೇ ನ್ಹಹಿಂವೆ.. ಆಂಗ್ಣಾοತು ಮಾಂಟೋವು ಘಾಲ್ನು ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಕರ್ತಲೀಂತಿ. ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಜಾತರಿ ತೋ ಮಾಂಟೋವು ವಿಂಗಡ್ಸುನು ದವರ್ತಲೀಂತಿ. ಮಾಗಿರಿ ವಾಪಾಸ್ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕೆಕ ಕಾಡ್ಚೆ. ತೆದನಾ ತೇ ಮಾಂಟ್ವಾοತು ಕಡೇರಿ ಕೊಣಾಲಿ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಜಾಲೆಲಿ...ತೇ ವರಾನ ಮಾಂಟೋವು ಸೋಣು ದಿವ್ಚೆ ಮೋಣು ಶಾಸ್ತ್ರಾಕ ವರಪೂಜಾ ಮೊಣ್ಚೆ. ತಶೀಂಚಿ ಹೇ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕೆ ವರಾಂಕ ಆನೇಕ ವ್ಹಾರ್ಡಿಕೆ ವೇಳಾರಿ ವರಪೂಜಾ ಕೋರ್ನು ಮಾಂಟೊವು ಸೋಣು ದಿವ್ಚೆ. ತೆದನಾ ಆನ್ನಾಲೆ ಬ್ಹಯಣಿಕ ನ್ಹಹಿಂವೆ ಮ್ಹಾಂತಾಲೆ ಧೂಂವೆಕ ಕೀ ಬಾಪ್ಪಾಲೆ ಧೂಂವೇಕ ಕೀ ಹೋ ಅವಕಾಶು ಮೆಳ್ತಲೋ ಶಿವಾಯಿ ಸಕ್ಕಡಾಂಕಯಿ ಮೇಳ್ನಾ ನ್ಹಹಿಂವೆ. ಆತ° ಪಳಯಲ್ಯಾರಿ ಉಡ್ದಾ ಮೂರ್ತು ಆಸ್ಸೋ, ಎದುರು ಕಾಣ್ಸೂಚೆ ಆಸ್ಸೋ, ಹಳದಿ ಲಾವ್ಚೆ ಆಸ್ಸೊ ಬಾಗ್ಲಾರಿ ಬಸ್ಚೆ ಆಸ್ಸೊ, ಕೋಣಯಿ ಜಾತಾತಿ...ಶಾಸ್ತ್ರ ಮುಖ್ಯ ನ್ಹಹಿ°, ಒಟ್ಟೂ ಗಮ್ಜೋಲು ಕರಚೆ°... ಫೋಟೋರಿ ಯೆವಚೆ°, ವಿಡಿಯೋಂತು ಯೆವಚೆ° ಹಾಕ್ಕಾಚಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತಾ ಶಿವಾಯಿ ಆನಿ ಕಸನೆಯಿ ನಾ. ಆತ° ಕೊಣಾಕ ವರ ಪೂಜ ಮ್ಹಣು ಸಾಂಗಾತಿ. ಹಾಂವ ಮಂತ್ರ ಸಾಂಗ್ತ, ತುಮ್ಮಿ ತಾಂಗೆಲೊ ಪಾಯು ಪೊಳೇರಾ ದವೋರ್ನು ಪಾಯು ಧೂವ್ಚೆ, ಜಾನ್ನುವೇ ಘಾಲ್ಚೆ, ಉಡ್ಗೀರೆ ದಿವ್ಚೆ ಕರಾತಿ.. ಜಾಯ್ನಾವೇ ತುಮ್ಗೆಲೆ ಕ್ರಮಾರಿ ಕಶ್ಶಿ ಮ್ಹಣು ಕರಾತಿ. ತುಮ್ಗೆಲೆ ಪೂರಾ ಜಾತರಿ ಆಪಯಾತಿ. ಮಾಗಿರಿ ಹಾಂವ ವರ್ಲೆಲೆ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕರ್ತಾ. ಧಾರೇ ವೇಳು ಜಾಲೊ, ಜೇವಣಾ ವೇಳು ಜಾಲೊ ಮ್ಹಣು ಮೆಗೆಲೆ ಸಾಂಗುನುಕಾತಿ.
ವಕ್ಲೆಲೆ ಆವ್ಸು: ಭಟ್ಟಮಾಮ್... ಕ್ಷಮಾಪಣ ಅಸ್ಸೋ. ಆಮ್ಕಾ ಹೋ ವಿಷಯು ಪೂರಾ ಗೊತ್ನಾ ಆಶಿಲೆ. ಮಾಫ್ ಕರಾತಿ. ವಿಷಯು ಕಳಿತಾ ಹಾಳ್ಳೆಲೆ ತುಮ್ಕಾ ಧನ್ಯವಾದು. ವ್ಹಾರ್ಡಿಕ ಕರನು ಆಮ್ಕಾ ಗೊತ್ನಾ ನ್ಹಹಿಂವೆ. ಶಾಸ್ತ್ರ ಗೊತ್ತಸ, ಖಂಚೆ ಕಸಲೆ ಕರಚೆ°, ಕಶ್ಶಿ ಕರಕಾ ಮ್ಹಲೆಲೆ ಮಾತ್ರ ಗೊತ್ನಾ..
ಹಾಂವ ಆಯ್ಕತ ರಾಬ್ಬಿಲಿ. ಹಾತ್ತಾಂತುಲಿ ಕಾಫಿ ಥಂಡಿ ಜಾವ್ನು ಗೆಲ್ಲೆಲಿ. ವಿಂಗಡಿ ಹಾಡು ಮೋಣು ವತ್ತನ "ಭಟ್ಟ ಮಾಮ್ಮನ ಸಾಂಗಿಲೆ ಖರೇಂಚಿ... ಆತ್ತ ಪೂರಾ ಅಶೀ ಚೊಲ್ಚೆ.. ನಿಷ್ಠುರ ನಾಕ್ಕಾ ಆಮ್ಕಾ ಕಸನೆ ಕಯಿ.. ಭಟ್ಟ ಮಾಮ್ಮನಯಿ ಸುಧಾರ್ಸುನು ಹೋರ್ನು ಹೋರ್ನು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ವಿಪರ್ಮೀತ ಚಮ್ಕಲೆ." ಮೋಣು ಮನಾಂತು ಲೆಕ್ತಚಿ ಅನೇಕ ಲೋಟೇಂತು ಹುನೀ ಕಾಫಿ ಘೇವ್ನು ಪಿವ್ಚಾ ಬಸ್ಲಿ.

ವೀಣಾ ಶ್ಯಾನಭೋಗ್
"ಶ್ರೀಧಾಮ"
506/12 ವಾರ್ಡ್ 2
ಶ್ರೀ ಭುವನೇಂದ್ರ ಕಾಲೇಜ್ ರೋಡ್, ಸಾಂತ್ರಬೆಟ್ಟು
ಕಾರ್ಕಳ

ಪರಬೆ ಅಚರಣಾ ಜನಾಂಕ ಜೀವನ ಬದಲ ಉಮೇದಿ ಅನಿ ಸಂಭ್ರಾಮೂοಚೆ ಪ್ರತೀಕ ಜಾವ್ನೊ ಅಸ್ಸ. ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅನಿ ರ‍್ಬೆ ಆಚರಣಾಂಕ ಏಕ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬοಧು ಅಸ್ಸ. ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ  ಅನಿ ಪರಬೆ ಆಚರಣ ಏಕ ಪವಲಿ ಚೆ ದೋನಿ ಬಗಲ ಮ್ಹೋಣುಯೆತ. ಮತ್ತಿ ಕೊಸ್ಸೊನು, ಬೀಂಯ್ ಘಾಲ್ನೂ, ತೇಂ ರೋಂಪು ಜಾವ್ನೂ, ಝೂಡ ಜಾವ್ನೂ, ಫೂಲ ಸೋಣು, ಫಳ ಸೋಡ್ತಾನ ಶೇಟಗಾರನ ಪಾವ್ಚೊ ಸಂಭ್ರಮು ಸಾಮೂಹಿಕ ಜಾವ್ನೊ ಪರಬ ಮ್ಹೋಣು ರ‍್ತಾಚಿ. ರ‍್ಬೆಕ ಪೌರಾಣಿಕ ಪಾಟಿ ಭೂಂಯಿ ಲಾಗೋನು ಘೇವ್ನು ತಕ ಏಕ ಪಾವಿತ್ರ್ಯ ಹಾಣು ಘೆತ್ತಲ್ಲೆ. ಅಶ್ಯೀ ಪರಬ ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಗಾತ ಧಾರ್ಮಿಕ, ಪೌರಾಣಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವ ಪಾವ್ನೊ ಲೋಕ ಮೋಗಳ ಜಾಲ್ಲಾ.
ಅಶ್ವೀಜ ಮಾಸ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷ ತ್ರಯೋದಶಿ ದಿವಸು ಸಂಜೇರಿ ಸೂಯಾಸ್ತ ಫುಢೆ ಜಲಪೂರಣ ಮ್ಹೋಣು ಆಚರಣ ರ‍್ತಾಚಿ. ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆ ವರುಣ ದೇವಾಲೆ ನಿದ್ರಾ ಭಂಗ ಜಾವ್ಚೊ ನಕ್ಕಾ ಮಳ್ಯಾ ಹಿನ್ನೆಲೇರಿ ಸಾಂಜವಾಳ ಸಾರಿ ಬಾಂಯಿಕ ಗಂಗಾ ಪೂಜಾ ರ‍್ತಾಚಿ. ದೀವಳೆ ಪರಬ ಎವುಚೆ ಘಡ ಫುಡೆ ಘರಾ ಮಾಯಿದರ ಫುಯಿದರ ಅಂಗಣ ಫುಟ ಕರ‍್ನು ಶ್ಯಾಣ ಜಾಡ್ತಾಚಿ. ಘರಾ ಮಾಳಾದಕ್ಕೂನು ಪೂರಾ ಕಡೇಚೆ ಬಲೆ, ಕೋಯುರು ಕಾಣೂ ಫುಟ ಕರ‍್ಚೆ, ನಾಣಿ, ತಂಬೆ ಭ್ಹಾಣ, ತಪ್ಪಿಲ್, ಕಳಸೊ, ಉದ್ಕಾ ರ‍್ಗಿ ಪೂರಾ ಚಿಂಚಮ ಘಾಲ್ನು ತಳತಳಾಚೆ ತರಿ ಘಾಸೂನು ಫುಟ ಕರ‍್ಚೆ. ಮಗೀರಿ ತಕ್ಕ ಶೇಡಿಂನ ಬೊಟ್ಟ ಘಾಲ್ಚೆ ನಂಯಿವೆ ಗೊಂಡೆ ಫುಲ ಶೇಡಿಂತು ಬುಡ್ಡೋನು ಬಾಗಲಕ, ವಣತೀಕ, ಭಾಣಂಕ, ತಪ್ಪಲಾಂಕ, ಕಳಸ್ಯಾಕ ಅಚ್ಚು ಘಾಲ್ಚೊ ಹಾತು ಶೇಡಿಂತು ಬುಡ್ಡೋನು ವಣತೀರಿ ಚಿತ್ತಾರ ಬೊರೋಚೆ. ಮಗೀರಿ ಗೊಂಡೆ ಫುಲ್ಲಾ ಮಾಳಾ ಬಾಣಂಕ ಅನಿ ಬಂದೂಚೆ ಬಾಂಯಿಚೆ ರಾಟೇಕ ತ್ಯಾಲ ಸೋಣು, ರಾಟೆ ದಂಡೇಕಯಿ ಗೊಂಡೆ ಫುಲ್ಲಾ ಮಾಳಾ ಬಂದೊನು ಗಂಗಾಪೂಜಾ ರ‍್ತಾಚಿ. ಅಕ್ಷತ, ವೀಡೋ, ಏಕ ಪಾವಲಿ ಬಾಯಿಂಕ ಅರ್ಪಣ ಕರೋನು ಆರ್ತಿ ದಕ್ಕೋಚೆ. ತೇ ವೇಳೇರಿ ರ‍್ದುಬಾಳ ಖುಷೇರಿ ವಾಟ್ಚೇ ವಜ್ಜೇತಾಚಿ ಘರಾ ಅಶ್ಯೀಲೆ ಪೂರಾ ಕಾಶಾ ವಾಟ್ಟೇ ದರ‍್ನು ಮಕ್ಕಾ ತುಕ್ಕಾ ಮ್ಹೋಣು ಜೋಗೊಣು ವಾಟ್ಟೆ ಮರ‍್ಚೊ ಸಂಭ್ರಮು. ಘರಾ ಮಲ್ಗಡಿ ಬಾಯ್ಲಾನಂಶಿ ಗಂಗಾಪೂಜಾ ಕರ‍್ನು 5 ಕಳಸೋ ಉದ್ದಾ ಬರ‍್ನು ನಾಣಿಯೇ ಭಾಣೌ ರ‍್ತಾಚಿ. ನಾಣಿಯೇ ರನ್ನಿಕ ಹೋಡೋ ಹೋಡ ರುಕ್ಕಾ ಮುಂಡಿ, ಸೋಣ, ಸುಕ್ಕೆ ಅಡಾರ ದವೊರುನು ಉಜ್ಜೋ ಕರ‍್ನು ಉದ್ದಾ ತಪ್ಪಾಯಿತಾಚಿ. ಗಂಗಾ ಪೂಜೆ ಪ್ರಸಾದ ಮ್ಹೋಣು ಸಕ್ಕರ/ಗೋಡ ವಾಂಟಿತಾಚಿ. ರ‍್ದುವಾಂಕ ಅನಿ ಸಂಜೇರಿ ತ್ಯಾಲ್ ಪುಸುನು ನ್ಹಾಣಯತಾಂಚಿ. ಅಮ್ಮ/ಮ್ಹಾವ/ಆನಮಾನ ಹುನ ಹುನ ಉದ್ದಾ ಮರ‍್ನು ನಾಣಯತ್ತಾನಾ ಹಾಯ್ ಹಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ತಾ ಪರ‍್ವೆ ಮಳ್ಯೇರಿ ಅನಿ ದೋನಿ ತಂಬಿಯೋ ಮ್ಹೋಣು ನ್ಹಾತ್ತಾ ಅಶ್ಯೀಲೆ ದಿವೋಸು ಆತ್ತ ಕಂಯಿ ಆಸ್ಸ? ರ‍್ದುಪಣೌ ಗಂಗಾಪೂಜೆಕ ಬಾಂಯಿ ನಾ. ಮರ‍್ನು ಮರ‍್ನು ಉದ್ದಾ ಘಾಲೂಕ ಭ್ಹಾಣೈನಾ ತಪ್ಪಿಲ ನಾ, ಕಾಶೇ ವಾಟೇನಾ. ಟ್ಯಾಪಾಕ ಪೂಜ ಕರ‍್ನು, ಗೀಝರಾ ಉದ್ಕಾ  ಘೇವುಕಾ. ಹೇರದುಸು ‘ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿ’ ಮಲ್ಗಡೆಂಕಾ ಪೂರಾ ಸಕಾಳೀ ಪುಡೆ ಅಭ್ಯಂಜನ. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ನರಕಾಸುರಕ ವಧಾ ಕಲ್ಲೆಲೆ ಸಂಭ್ರಮಾοಕ ಹೇ ಪರಬ ಆಚರಣ ರ‍್ತಾಚಿ. ದೀವಳೆ ಪರಬೆಕ ನವ ವರವಕ್ಕಲಾಂಕ ಆಪ್ಪೋಸುನು ತಂಕ ಅಭ್ಯಂಜನ ಕೊರೋನು ರ‍್ಬೆ ಉಡ್ಗಿರೆ ದೀವುನು ಆರತಿ ದಕ್ಕೊಚೆ ರಿವಾಜ್ ಅಸ್ಸ. ಅಭ್ಯಂಜನ ಜಲ್ಲಿ ಪರಾಂತು ಪುಳ್ಳೆ ಕಾಲಾಂತು ತಯ್ಕಿಳೆ ಬೀಯೆ ಕಷಾಯ ಪಿತ್ತಲಿಂಚೆ. ರಾತ್ರಿ ಮಾಸಲಿ ಖಾತಲಿ ಲೋಕ ಮಸ್ಲಿ ತೋಳ್ನು, ಪಿಯಾವ ತಂಬುಳಿ ಘೇವ್ನು ಜೆವಣ ರ‍್ತಾಚಿ. ಫೋಡಿ/ಬಜೊ ತೋಳ್ನು ಗಡದ್ ಜೇವಣ ರ‍್ತಾಚಿ. ದೀವಳೆ ರ‍್ಬೆ ತೀನ್ ದೀವಸು ಘರಾ ಸುತ್ತು ಪೊಣತಿ ಜೋಳೋನು ದರ‍್ತಾಚಿ. ಕೊಡ್ಕೆಂತು, ನ್ಹಾಣಿಂತು, ಬಾಯಿಂಚೆ ದಂಡೇರಿ ಗದ್ದೆಫುಣಿ ಕೊಳ್ತಿ/ದೊಂದಿ (ಕೋಲ್ತುರಿ – ಏಕ ಬೆತ್ತಾಕ ಅಂಗವಲೆ ಸುತ್ತುವನೊ ತ್ಯಾಲ  ಫಾಲೂನು ಊಜ್ಜೊ ದಿವ್ಚೊ) ದರ‍್ತಾಚಿ. ದೀಪಾವಳಿ ಪಾಡ್ವೆ ದಿವಸು ಗೋಡು ಫೋವು, ಪೋಳೊ ರ‍್ತಾಚಿ. ರ‍್ದುಂವ ನಂವೆ ಆವಂಗಲೆ ಘಾಲ್ನು ಸಂತೋಷ ಪಾವ್ತಾಚಿ. ರಾತ್ರಿ ಪಟಾಕಿ, ಸುರುಸುರುಕಡ್ಡಿ, ತುಳಸಿಕಟ್ಟೆ, ಮಾಲೆ ಪಟಾಕಿ, ಬೀಡಿಪಟಾಕಿ, ಬಾಂಬ, ದೀವೋಡು, ನೆಲಚಕ್ರ, ಪಿಸ್ತೂಲ, ಕೇಪ ಪುರಾ ಜೋಳೋನು ಖುಷಿ ಪಾವ್ತಾಚಿ. ಪತ್ತೋರು ದರ‍್ನು ಏಕ ಏಕ ಕೇಪ್ ಮರ‍್ಚೆ, ರ‍್ನಿವೀರ ಕಡ್ಡಿಯೇಕ ಪಟಾಕಿ ಶೀರಕಾನು ಪಟಾಕಿ ಸೋಡ್ಚೆ, ಮಾತ್ರೇಕ ಉಜ್ಜೊ, ದಿತ್ತಾನ ತೇ ಜಳ್ತಾ ಜಳ್ತಾ ದಿವೋಡು ಜಾವ್ಚೊ, ತೆ° ಯೇಕ ಚಂದಾಯಿ, ವಾಂಟೂನು ಖಾವ್ಚೊ ರುಚಿ ಪೂರಾ ಆಜಿ ಕಂಯಿ ಗೆಲ್ಲಿ? ಕೃಷಿ ಘರವಾಂದ ಘರಾಂತು “ಬಲೀಂದ್ರ ಪೂಜಾ” ಮ್ಹೋಣು ರ‍್ತಾಚಿ ತುಳಸಿ ಕಟ್ಟೇ ಬರೀಂತು ಸಪ್ತವರ್ಣಿ ರುಕ್ಕಾ ಘೆಲ್ಲೊ ಒವೋನು ಫೂಲ್ಲಾನ ಶೃಂಗಾರನು, ಕೊಳ್ತಿ ದವೊರನು 3 ದಿವಸು ದಿವ್ಪೊ ದರ‍್ತಾಚಿ ಪೋವು, ಗೋಡ, ಕೇಳೆ, ತಂದುಲು, ನರ‍್ಲು ದವರ‍್ನು ಸ್ವಸ್ತಿಕ ದವರ‍್ನು “ಕೂ ಬಲೀಂದ್ರ.........” ಮ್ಹೋಣು ಅಪ್ಪೋನು ನರ‍್ಲು ಬೆತ್ತೊನು ಗೋಡ, ಪೋವು, ಪ್ರಸಾದ ವಾಂಟಿತ್ತಾಚಿ ಪಿಕ್ಕಾಸು, ಖೋರೆ, ಕೊಯ್ತಿ, ನಂಗರ ಧ್ಹೂವ್ನು ತಕ್ಕ ಶೇಡಿ ಬೊಟ್ಟ ಘಾಲ್ನೂ ಕೊಳ್ತಿ ದವರ‍್ಚೆ ಕ್ರಮ ಅಸ್ಸ ಬಲಿ ಪಾಡ್ವೊ ದಿವಸು ಗೋಪೂಜಾ ರ‍್ತಾಚಿ. ಕೊಡ್ಕೆ ಚೆಂದ ಕರ‍್ನು ದೂವ್ನು ಗೋರವಾಂಕ ನ್ಹಾಣೋನು, ತಂಕಾ ಶೇಡಿ,/ಪೋಳೆ ಪಿಟ್ಟಾಂತು ದೊಣ್ಣೊ ಬುಡ್ಡೋನು ಗಾಯಚೆ, ವಾಸ್ರಾಚೆ ಆಂಗಕ ಅಚ್ಚು ಘಾಲ್ತಾಚಿ. ತಕ್ಕಾ ಪುಂಡ್ರ ಮ್ಹಣ್ತಾಚಿ. ಗೊಂಡೆ ಪುಲ್ಲಾ ಮಾಳಾ ಘಾಲ್ನು ತಳ್ವೀಕ ತ್ಯಾಲ ಘಾಲ್ನು, ನಿಡ್ಲಾ ಹಳದಿ, ಕುಂಕುಮ ಲಾವ್ನೊ ಆರತಿ ಕರ್ತಾಚಿ. ಪೋಳೊ, ಪೋವು ಗೆರೆಶೆ ಘಾಲ್ನು ಖಾವ್ವೊಚಾ ದಿತ್ತಾಚಿ. ಅನ್ನಿ ಪಾಂವ್ ಪಡ್ತಾಚಿ. ಮಸ್ತ ಗೊರಂವ ಆಸ್ಲ್ಯಾರೀ ಫುಲ್ಲಾ ಮಾಳಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾಎಕ್ಲ್ಯಾ ತಂಡೂನು ಖಾತ್ತಾಚಿ, ಹಂಡುನ ಘೆತ್ತಾಚಿ ತದನಾ ರ‍್ಡುಂವಾನ ಗೌಜಿ ಮರ‍್ನು ದ್ಹವಂಚೆ. ಆಜಿ ಗೋರಂವ ಕೊಣೈ ಪೊಶಿನಾಂಚಿ ಗೋಪೂಜೆ ಸಂಭ್ರಮು ನಾ ಆಮ್ಗೆಲೆ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ತಸಲೆ ಸಾನು ಗಾವಾಂತು ಗೋಪೂಜಾ ಆಮ್ಗೇಲೆ ನಣಂದೇಲೆ ಘರಾಂತು ರ‍್ತಾಚಿ. ಸಗಳೇ ಪೇಂಟಿ ಲೋಕ ತಂಯಿ ಏವ್ನೂ ಗೋಪೂಜೆ ಪೋಳುನು ಪಾಂಯ ಪಡ್ತಾಚೆ. ಸಂಭ್ರಮ ಪಾವ್ತಾಚಿ. ಅಯಿಂಲ್ಯಾಕ ಗಡದ್ದ ಪಳ್ಹಾರ ದಿತ್ತಾಚಿ. ಘರಾ ಕೊಡ್ಕೆಂತುಲಿ ಗೋಪೂಜಾ ಆತ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಚರಣಾ ಜಾವ್ನೊ ಪರಿವರ್ತನ ಜಲ್ಲಾ.
ಧನಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪೂಜಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜಾವ್ನೂ ಅಂಗಡಿ ಪೂಜಾ ಮಣ್ತಾಚಿ. ದೇವಾ ಆರ್ತಿ ಕರ‍್ನು ನೈವೇದ್ಯ ಅರ್ಪಣ ಕರ‍್ನು ಸರ್ವಾಂಕ ಪ್ರಸಾದು ವಾಂಟ್ತಾಚೆ. ಘರಾಂತು ಬಂಗಾರ ಪೇಟಿ, ದುಡ್ಡುವ ಪೇಟಿ ದೋವರ‍್ಚೆ ಕಪಾಟಾ ಬಾಗಿಲ ಕಾಣು ದವರ‍್ನು ಆರತಿ ದಕ್ಕೋನು ಸಕಲೈಶ್ವರ್ಯ ದೀ ಪ್ಹೋಣು ಮಾಗವಣಿ ರ‍್ತಾಚಿ.
ಘಾಟ ವೈರಿ “ಭಾವನ ಬಿದಿಗೆ”, “ಅಕ್ಕನ ತದಿಗೆ” ಮ್ಹೋಣು ಏಕ ಆಚರಣಾ ಆಸ್ಸ. ಬಹಿಣಿನ ಭಾವಾಕ ಘರಾ ಜವಣೌ ಆಪ್ಪೋನು ಗೋಡೆಶಾ ಜವಣ ಘಾಲ್ನೂನು ಪಾಟಿ ವತ್ತಾನ ಬಹಿಣಿಕ ಕುಳಾರ ಆಪ್ಪೋನು ಹರ‍್ನು ತಿಕ್ಕಾ ಫುಲ, ಕುಂಕುಮ, ಕಪ್ಪಡ ದೀವ್ನೊ ಸತ್ಕಾರ ರ‍್ತಾಚಿ. ಆವುಸು ಬಪ್ಪುಸು ನಾ ಜಲ್ಯಾರಿ ಕುಳಾರಚೆ ಭಾಂದವ್ಯ ಸದಾ ದವರ‍್ನು ಘೇವುಕ ಮಳ್ಳೇಲಿ ಶುಭೇಶ್ಚ ಯಾ ಆಚರಣೆಂತು ಪೋಳಾಚಾ ಮೇಳ್ತಾ. ಆತ್ತಾ ಜಮಾನಾಂತು ಹೇ ಪುರಾ ಆಟ್ಟೋನು ಬೈಸುಕಾ.
ದೀವಳೆ ರ‍್ಬೆ ಸಮಯಂತೂ ಪ್ರತಿ ಘರಾಂತು ಕಣಸ ಕತ್ತೊರುನು ಭಾತ, ತಂದೂಲ ಘರಾ ಅಸ್ಸನು ಸಮೃದ್ಧಿ ಅಸ್ತಾ. ತೇ ಸಂಭ್ರಮ ಆಚರಣ ಕೊರಚಾಕ “ಕಾವೇರಿ ಸಂಕ್ರಮಣ” ತೂಕುನು ಅಮಾಸೆತಾಂಯಿ ಸದಂಯಿ ಪೋಳೋ ಕರ‍್ನು ಖಾವ್ವೊ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಶ್ರಮಿಕ ಲೋಕಾಂತು ಅಸ್ಸ. ಪರಬೆ ವೇಳಾರಿ ಪರವರಾಂಚೆ ತಂಗೆಲೇ ದುಡಿ/ಹೆಂಬಾರೆ ಘೇವ್ನು ಘರ ಘರ ಎತ್ತಾ ಆಶ್ಯೀಲಿ. ರಾಗಾನ ಪಾಡ್ದಾನ ಮಣ್ತಾ ತಂಗೇಲೆ ಪಾಡ್ದನಾ ವಾಜ್ಹಂತ್ರ ವಾಜಯ್ತಾನಾ  ಆಯ್ಕುಚೆ/ಏಕ ಖುಷಿ. ತಂಕ ಪೋಳೊ, ಪೋವು, ನರ‍್ಲು, ತಂದೂಲು, ಪರ‍್ನೆ ಅಂಗವಲೇ ದಿವೂನು ರ‍್ಯಾದಿ ದಿವ್ಚೊ ಕ್ರಮ ಅಶ್ಯೀಲೊ. ತನ್ನಿ ತಕಡೆ ಚಮಕಲೇ ತಶಿ ಡಬ್ಬಿ ಅನಿ ಕೋಲು ಘೇವ್ನು ರ‍್ದುವಾಂಲೊ ರಾಗು ಶುರು.
ಆಜಿ ಪೇಂಟ್ ಗಾವಾಂತು, ಫ್ಲಾಟಾಂತು, ಹೋ ಸಂಭ್ರಮು ಖಂಡಿತ ನಾ. ಕೊಂಕಣಿ ಸಮಾಜ ಗೋವಾಂತು ಕೃಷಿಕ ಸಮಾಜ ಜಾವ್ನೊ ಅಶ್ಯೀಲೆ. ಮಂಗಳೂರ ಅಯ್ಯೀಲೆ ಪರಾ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಮಾಜ ಜಾಲ್ಲೆ ಆತ್ತಾ ಐಟಿ ಬಿಟಿ ಸಮಾಜ ಜಾವ್ನೊ ಪರಿವರ್ತನ ಜಾಲಾ. ಫ್ಲಾಟಾಂತು ದೀಪಾವಳಿ ಸರ್ವ ಒಟ್ಟು ಮೇಳ್ನು ಆಚರಣ ರ‍್ತಾಂಚಿ. ಗಾಂವಾ ಆಶ್ಯಿಲೆ ಮಾಂತಾರೆ ಅವುಸು ಬಪ್ಪುಸು ರ‍್ಡುಂವಾಲೆ ವಾಟ ರಾಕ್ತಾ ತಂಗೇಲೆ ಸಾನಪಣಿ ದಿಸು ಆಟೈತಾ ದಿವ್ವೊ ಜೊಳೊನು ಟಿ.ವಿ ಎದ್ರಾ ಬೈಸತಾಚಿ. ಕಾಲಾಯಃ ತಸ್ಮ್ಯೇ  ನಮಃ

ವಿದ್ಯಾ ಎಸ್. ನಾಯಕ್
ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನ, ಶಕ್ತಿನಗರ
ಗುರುವಾಯನಕೆರೆ – 574217 ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ತಾಲೂಕು

ಆಟ ವರಸ ಪ್ರಾಯೇರಿಚಿ ಆವಸು ಬಾಪುಸ ದೇವಾದಿನ ಜಾಲೆಲೆ ದಾಕೂನ ಮೀರಾಕ ತಿಗೆಲೆ ಮಾವಳ್ಯಾಲೆ ಘರಾಂತು° ವಚೂನ ರಾಬೂಕಾ ಜಾಲೆ°. ಥಂಯ ತಿಕಾ ಕಸಲೇಯಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಾ ಆಶಿಲೆ. ಸಕಾಳಿ ಪಾಂಚ ಗಂಟ್ಯಾಕ ಉಟಾಯಲ್ಯಾರಿ ರಾತಿ ಇಕ್ರ ಥಾಂಯ ಘರಾ ಕಾಮ ಕರಕಾ ಆಶಿಲೆ. ಕೊಯರು ಕಾಡಚೆ°, ಘರಾಂತು° ನೆಲ, ಕಂಡಿ ಪೂಸೂಚೆ, ವಸ್ತ್ರ ಉಂಬೊಳಚೆ°, ರಾಂದಪಾಕ ಮದದ ಕರಚೆ° ಕರತಲಿ. ಮನ ದೀವನು ಕಾಮ ಕೆಲ್ಯಾರಯೀ ಮಾವಾಳ್ಯಾ ಬಾಯಲೆಲೆ ಸೋವ, ಮಾರ ಸಹನ ಕರಕಾ ಜಾತಲೆ. ಹಾಂತು° ದಾಕೂನ ಕಶಿ° ಚುಕ್ಕೊನು ಘೆವಚೆ° ? ಖಂಯ ವಚೆ° ? ಆಪಣ್ಯಾಕ ಆಪಣ್ಯಾಲೆ ಘರ, ನ್ಹವರೊ, ಚರಡುವ° ಆಸಲ್ಯಾರಿ ಚಾಂಗ ಆಶಿಲೆ ಮ್ಹಣು ಸೋಪನ ಕರತಲಿ ತಿ. ಮೀರಾಕ ಸೋಳ ವರಸ ಮ್ಹಣತನಾ ತಿಗೆಲೆ ಮಾವಳ್ಯಾನ ತಿಕಾ ಲಗ್ನ ಕರಚಾಕ ಮ್ಹಣು ಏಕ ಹೊಟೇಲಾಂತ ಕಾಮ ಕರತಲ್ಯಾಕ ಘರಾಕ ಆಪೋವನು ಹಾಡಲೆ°. ತಾಕಾ ತೀಸ ವರಸ ಜಾಲ್ಯಾರಯೀ ಪಳೊವಚಾಕ ಪಂಚ್ವೀಸ ವರಸಾಚೊ ಸೊ ಅಶಿಲೊ. ಮೀರಾ ಆನಿ ತೇ ಚೆಲ್ಯಾನ ಪರಸ್ಪರ ಕಬೂಲ ಕರತರಿ ಸರಳ ಜಾವನು ಲಗ್ನ ಜಾಲೆ°.
ಥೊಡೆ ಮ್ಹಯನ್ಯಾನಿ ಮೀರಾಲೆ ಬಾಮಣಾನ ಘರಾ ಭಾಯರಿಚಿ ಖಾನಾವಳಿ ದವರಲಿ. ಮೀರಾನ ಘರಾಂತು° ತಾಕಾ ಜಾಯ ಆಶಿಲೆ° ಕಾಣ – ಜೇವಣಾ ತಯಾರಿ ಕರನು ದಿವಚೆಂ ಆಶಿಲೆ°. ತಾಂಕಾ ಖೂಬ ಪಯಶೆ ಜಾಲೆ. ಜಾಲ್ಯಾರಯೀ ತಾಂಕಾ° ಲಗ್ನ ಜಾವನು ಪಾಂಚ ವರಸಂ ಜಾಲ್ಯಾರಯೀ ಚೆರಡುವಂ ಜಾಯನಿತಿ ಮ್ಹಣು ಚಿಂತಾ ಜಾಲಿ. ಸಾಬಾರ ವೈದ್ಯಾ° ಲಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಾ ಕರೊವನು ಘೆತಲೆ°. ದೋಷು ಖಾಂಯ ನಾ ಮ್ಹಣು ಕಳತರಿಯೀ ಚೆರಡುವ° ಜಾಯನಿತಿ ಮ್ಹಣು ಸಮಾಧಾನ ಜಾಯನಿ. ಆಖೇರಿಕ ಏಕ ಚರಡಾಕ ದತ್ತ ಘೆವಚೆ° ಮ್ಹಣು ತಾಂನಿ° ಗಾಂವಚೆ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಹೋಂಮಾಚೆ ನರ್ಸಾಕ ಮೆಳತಾತಿ. ಪಾಂಚ ಹಜಾರ ರುಪಯೊ ದಿಲ್ಯಾರಿ ಏಕ ಚೆರಡು ದಿತಾ°, ಪಾಂಚ ದೀವಸಾಚೆ ಎಕ ಚೆಲಿಯೆ ಚರೆಡು ಆಸಾ, ರಾತಿ ದ್ಹಾ ಗಂಟ್ಯಾ ನಂತರ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಹೋಂಮಾಚೆ ಮಾಕ್ಷಿ ವಾಟೆ ಲಾಗಿ ಯೆಯಾತಿ ಮ್ಹಣು ನರ್ಸ ಸಾಂಗತಾ.
ಮೀರಾಲೊ ಬಾಮುಣು ಮಾಧವ ರಾತಿ ಖಾನಾವಳಿ ಬಂದ ಕರನು ಪಾಂಚ ಹಜಾರ ರುಪಯೊ ಘೆವನು ನರ್ಸಿಂಗ್ ಹೋಂಮಾಚೆ ಮಾಕ್ಷಿ ವಾಟೆ ಲಾಗಿ ಪಾವತಾ. ನರ್ಸ ಚೆರಡಾಕ ದ್ಹವೆ ವಸ್ತ್ರಾಂತು° ಗುಟಲಾನು ದಿತಾ. ಮಾಧವ ತ್ಯಾ ಚೆರಡಾಕ ಖುಷಿನ ಘರಾ ಘೆವನು ಯೆತಾ. ಮೀರಾಕ ತ್ಯಾ ಚೆರಡಾಲೆ ತೊಂಡ ಪಳೊವನು ಸಂತೋಸ ಜಾವನು ಚೆರಡಾಕ ಹದ್ರ್ಯಾಕ ಲಾಗೂನ ಧರನು ಮೋಗು ಕರತಾ. ತಿತಲೆ ಭಿತರಿ ಚೆರಡು ರಡತಾ. ತೆ° ಮೂತುನು ಥಂಡ ಜಾವನು ರಡತಕೀ ಮ್ಹಣು ತಾಕಾ ಸುತವಾಯಿಲೆ ವಸ್ತ್ರ ಕಾಣು ಪಳಯತಾನಾ ತಾಂಕಾ° ಅಜಾಪ ಜಾತಾ. ಕಾರಣ ಚೆರಡಾಕ ದಿಮಿ ಸಕಳ ಪಾಯು ನಾ. ಸುಮಾರ ವೇಳು ತಾಂಕಾ° ಕಸಲೆ° ಕರಚೆ° ಮ್ಹಣು ಕಳನಾ. ಚೆರಡಾಕ ವಾಪಾಸ ನರ್ಸಾ ಲಾಗಿ ದೀವಚಾಕ ತಾಂಕಾಂ ಮನ ಯೇನಾ. ಹೆ° ವಿಧಿಲಿಖಿತ ಮ್ಹಣು ಲೆಕತಾತಿ. ತಾಕಾ ವ್ಹಡ ಕರಚೆ°, ಶಿಕವಣ ದಿವಚೆ° ಮ್ಹಣು ಉಲೋವನು ಘೆತಾತಿ.

ಎಸ್. ಜಯಶ್ರೀ ಶೆಣೈ, ಬಿ. ಸಿ. ರೋಡ್