किष्किधांकाण्ड – प्रथम सर्ग – १-४०:
डा. कस्तुरी मोहन पै
सीतेले विरहांत तिका सोदुन पंपा नयंच्या देगेर पाविल्या श्री राम त्या भुंयतणेंत वसंत ऋतुचे शोभित वर्णन लक्ष्मणाक सांगता. “वैढू़ऱ्या सारके चकचकचें उदकांत फ़ुलेलें गुलाल आनी धवें रंगाचे कमला फ़ुलानी भरलेली ही न्हयं बो शोभित दिसता. नवें फ़ुलांची अंकुरारन भरिले लांब फ़ांट्यांची हीं उन्नत रूखां व्हडले पर्वतशे दिस्तात. न्हयंच्या दोनय देगेर वळार आसचे लतानी सुरुळी मारलेले शॆवणी भरिल्या ह्या रूखां सावुन जमिनेचेर पळ्ळ्ले तांबडे आनी नीळ रंगाचीं फ़ुलां सुंदर शेंद्री सारके दिसतात. असली रूखांच्या मद्दी सावुन सुटिले मंद वाऱ्याचे सांगात काळे म्होवांमूसांचे झेंकार काळजाक आनंद दिता आनी स्वाभिमान जाग्रत करता. हळदुवो रंगाचो फ़ुलांनी भरलेल्या कर्णीकार रूखां भांग्राचे आभरण घालल्या बळिष्ट तरनाटे दादलेशे दिसतात. स्पटिकां सारके जगमगचे पांख्यांचे मोर नृत्यकरत मोरणीक आकर्शण करतना त्यो मोरणीयो उर्फ़ाटे मोरांक छळपतांची आनी त्या भावांत मोरांक उल्लास भरचें पळ्यल्यार माका सीतेले प्रेम भावाचे दोळे याद येताच”. अशें किष्किंधाचे शोभित भुंयतणेचे मानसोल्लसित सौंदऱ्याचें मनमोहक विवरण महाकवी वालमिकी दिता.
हितभाशी, मितभाशी आनी पूर्वभाशी श्री रामाक, स्तिथ प्रज्ञा सीतेक आनी भ्रात्रप्रेमी लक्ष्मणांक ह्या रामनवमीच्या शुभघडेर प्रणाम. तशेंच श्रीमद वाल्मिकी रामायणाचे पयले पंख्तिंत प्रत्यक्ष जावचो महाकवी वालमिकीक हो नमन:
कूजंतम रामरामेती मधुरं मधुराक्षरम
आरव्य कविता शाखा वंदे वाल्मिकी कोकिलम II
अर्थात रामायण म्हळ्ळे महान रूखाचे फ़ांट्यार बसून राम-राम म्हळ्ळे मधुर कूजन करचे वाल्मिकी म्हळ्ळे कोगुळाक नमन.