इमाज
"काल सांजेर सांग्ल्लें उडास आसामू?, तुंवें व्हयल्या माळयेच्या कुडांत सांजेच्या च्यार वोरांच्याकी पयलेंच वेचें आनी कुडाचें दार बंद कर्न बोस्चें. सग्ळिं वेतासर तुंवें सकला बिल्कुल येंव्चें न्हय" आलिस बायेन अपले बिकणादोळे अनिक्यी व्हड करुन अपल्या घड्गड्या ताळ्यांत दिल्लो आदॆस आय्कल्लेपरिंच हुंब्रार बोसोन आस्चो पेटो ‘कांय अपणाचेर दडियो पडल्यो म्हणुन’ टोमी उटोन भाय्र गेलो.
आलिस बायेक वाड्यांत चड्तावां घड्गडो बायल म्हणतालिं पुण गुप्तिं. ताका सरी जाव्न तिचो ‘ऊट म्हणताना उट्चो, बॊस म्हणताना बोस्चो’ बेप्पो घोव विशेंत गल्फांत अट्रा वरसां काम कर्न, उपरांत अपल्या चेरक्याक कुवेय्टाक हाडव्न, मदामेचे पांय धरुन कामाक लागव्न गांवाक यॆव्न थोडोच तॆंप जाल्लो.
दोग्यी पुतांक आस्तिंत्लो वांटो ऎक समान म्हणुन वील करुन गेल्ल्या कारणाक लागुन प्रायेन अपणाच्याकी सात वरसां ल्हान तर्यी, मतिच्या पिडेवर्विं, सारकें उलंव्क जाय्नास्चो सावेर घरांत घराभितर येंव्च्या कुंकडांक व आंगणांत सुकत घाल्ल्या तांदळाक खांव्क येंवच्या कावळ्यांक ‘हुय्यि’ म्हण धांवडांव्चें काम सोड्न हेर कितेंय करुंक सकानातलो. पेंटेसालांत आस्च्या दॆड एक्रो सुवातेक कित्याक दॊन वांटे करचे? सावेराक आमिं सोडल्यार आनी कोण आसा आधार? अशें म्हणुन विशेंतिन आनी आलिस बायेन सावेराची जतन घेंवची आस्लि.
"ऒह.. घर पुणी सोभित भांधलां आलिस बायेन, गेटिभितर दॊन कारां सलीसायेन पार्क करुयेता, देकुन आंगणाभंवारिं फुलां झडां लायल्यार घराची सोभाय दोड्ती जाय्त. तशेंच ऎक अल्शॆशियन वा डाबर्मेन पेटो तरी घरांक आसल्यार व्हा कितें अपुर्भाय?" आध्लेपावटिं घर बेज्मेंत करुंक आयिल्लेवेळार पाद्रिन सांगलेलिं उत्रां ’देवाचें उतर हें’ म्हळ्ळेपरिं आलिस बाय पाळुन आयल्या जाल्ल्यान. एका हफ्त्याक तर्यी भाड्याचो डाबर्मेन पेटो हाड म्हणुन पाटल्या थोड्या दिसां थाव्न बायल पाटिक लाग्ल्ल्यान एका सकाळिं गेल्लो विशेंत पेट्याक घेव्न पाटिं घरा येंव्च्यार आस्लो.
आलिस बाय फिर्गजेंत कारयाळ, मरियेच्या सोडेलिटिंत जांव, सां दुमिंगाच्या संघटनांत जांव, स्त्रीयांचें संघटन जांव, सां विशेंत सभेंत जांव सगळ्यांनी आसा. वाड्याची घुरकार्न सय्त ती जाल्ल्यान ह्या वाड्याच्या घरान घर इमाज भंवडांव्ची जवाभ्दारी आलिस बायेचि. ह्यॆ पाव्टिं सय्त आम्च्या घरांत इमाज बरिच कर्न हाडिजे आनी वाड्यांत सगळ्यांनी ‘शाभास’ म्हणाजे म्हळ्ळिं खत्कतिं चिंतनां आलिस बायेचिं.
आध्ल्ये पावटिं म्हळ्यार दॊन वरसाधिं फिर्गजेक इटलिथाव्न घांट हाडुंक आस्ताना सय्त अशिच घरान घर इमाज हाड्ल्लि. घरान घर हाड्ल्ल्या सांताच्या इमाजेवरविंच जाय्तें बरेंपण जालां म्हळ्ळी तिची पात्येणी पुण वाड्याच्या बायलां अपणाक तुकलायतालिं म्हणुन उचांबळ जाल्लो सावेर ‘मॆ... यें.. हुं.... ब्बा..’ अशें अपलो ताळो उभार्न कितेंगी सांग्तालो. सगळ्यां समोर ही एकाथराची धोस म्हणुन पात्येल्ल्या आलिस बायेन ह्यॆ पाव्टिं सावेराक वयल्या माळयेंत कुडांत रावंव्चो आनी इमाज हाडुन आयिल्ल्या तशेंच घरा येंव्च्या वाड्याच्या लोकांनी गेल्लेपरिंच सावेराक सकला आपंव्चो निचेव आलिस बायेन केल्लो.
***
‘तुज्या सेजारिन ह्यॆ पावटीं गड्दायेन इमाजेक घरा हाडयला, आयिल्ल्यांक बरें खांव्क आनी पियेंव्क दिलां’ सेसिलामी अपली ऎक फुट लांब जिबेन खब्रेंक फोण्ण घालतालि.
‘आध्लेपावटिं आयिल्ल्यांक चाप्पें शर्बत मात्र दिल्लें’ म्हणुन आयिल्ल्यानी तुकलायिल्लें कोणेंगी तांच्या कानाक घालांस्तेलें’ गोद्देबायेन अपली जीब वार्रार घालि.
‘घेत्लेल्यांचें पाटिं दीजे म्हण ना, लोकाक दाकंव्क डॊंग कर्न कितें फाय्दो? इमाज हाडची म्हळ्यार कितें चिल्लर गजाल?’ इस्रॆलांत इक्रा वरसां काम कर्न गांवांत मदाम जाल्ली एक्ली लागिं आयलि.
‘तुंवें आय्कलेवें? सकयल्या वाड्याचो आंतोनाब पिसो जाव्न रस्तो भंव्ता कंय’ अन्यॆक्ल्येन पुसुर पुसुर केलें.
आलिस बाय काम कर्न आस्लेपरिंच अपले कान नीट करुन आय्कतालि, ‘पिसो जाय्नास्तां राव्तावे तर? कोण्यी घरा इमाज हाडुंक नेगार करतावे?’ तिच्या तोंडांत्लिं उत्रां अप्शिंच आयलिं. अपल्या पुताक गल्फाक वरुंक ती इमाज्च कारण म्हळ्ळें चिंतप तिच्या मतिंत खड्पापरिं खंच्ल्लें. हाका काराण्यी आस्लें, आध्ल्ये पाव्टिं इगर्जेच्या घांटिक लागुन कलेक्शन करुंक घरान घर इमाज तशेंच कंर्डो भंव्डायिल्लो. आनी मेजुन दॊन मय्न्यांनी पूत गल्फाक गेल्लि खंडित जाव्न इमाजेचिं महिमा, इमाज घरा आयिल्लेपरिंच तो सांत्यी घरा यॆव्न अज्यापां करुन बेसावां घालुन वेता म्हणुन ती नख्खी पात्येल्ली जाल्ल्यान ह्यॆ पाव्टिं इमाज येताना सर्व सर्बराय करुंक कितेंच उणें पडानाये म्हणुन तिणें येदोळ्च घर नितळ केल्लें, आयिल्ल्यांक स्वागत पियोणें, तशेंच इमाज हाड्न येताना मेटां मेटांक फॊटो काड्ची जवाभ्दारी गांवच्या फॊटॊग्राफराक दिल्लि. वाट सुंरगारांव्क फुलां हाड्ची तशेंच तिं गुंतुन उम्कळांव्ची जवाभ्दारी सेजारच्या भुरग्यांक दिल्लि.
‘आध्ल्येपाव्टिं घांटिच्या कारणाक इमाज भंवडाय्ताना जाल्ल्या कलेक्षनाचो विवर फकत फिर्गज पतरांत मात्र छाप्ल्लो. पुण ह्यॆ पाव्टिं एकेका वाड्याच्या कलेक्षनाचो विवर सक्कड वाट्साप पंगडांनी आमी धाडतांव, तशेंच चड कलेक्षन केल्ल्यांक व्हडल्या फेस्ताच्या मिसावेळार मानाची वात दितांव’ म्हणुन पाद्रिन येदोळ्च सांग्ल्लें देकुन लोकांच्या मतिंत सय्त इमाज हाड्ची आनी मानाची वात काण्घेंव्चिंच सपणां दीस रात पडतालिं.
***
वॆळ दन्पार उत्रल्लो, डाबर मेनाक हाड्ल्ल्या विशेंतिन वेगिं वेगिं पेट्याक न्हाणय्ताना पेट्यान ताका घास मारलो.
बायलेक कळ्ळें तर तिच्या जिबेंत्ल्या उत्रांनी अपणाक पेट्यान चाब्ल्ल्या दुकिच्याकी चड दूक जाता म्हळ्ळें जाणास्ल्यान सावेरान पेट्याक पय्स थाव्न नळाचें उदक घालुन कशेंय सांकळिसमॆत हाड्न भाय्र आंगणांत भांधलो. आतां ह्या सय्र्या पेट्याची सर्बराय पळेल्लो घर्चो पेटो पय्स रावोन ज्योरान सुशेग नास्तां घोंकतालो.
आंग्णाचेर वॊत आस्लें देकुन शामियाना घालुंक आयिल्ल्यांनी शामियाना घालें तशेंच भाड्याचिं कदेलां मांडुन हाडताले.
सांजेचिं च्यार वोरां जांव्क लागिं जाल्लेपरिंच वाड्याचिं एकेक्लिंच यॆंव्क लाग्लिं.
थोडिं बांयच्या काट्यालागिं वेडो घाल्न बांय्ची गुंडाय मेजताना थोडिं माडांच्या तकलेक दीश्ट लाव्न बोंडे मेज्तालिं तर आनी थोडिं घरच्या वणदिच्या चुन्याचो रंग पळेतालिं.
थोडिं घरा भितर रिगतालिं आनी भाय्र येतालिं. फोटोग्राफर फोटो काडतालो.
थोडिं गप्पे मारतालिं आनी थोडिं नाक उसव्न परमळ घेतालिं. गेटिभितर थोडिं कारां, बायकां रावलीं, थोडिं बायकां, कारां गेटी भाय्र रावोन धुळ उभंव्क लाग्लिं.
तितल्यार ’इमाज आयलि’ म्हण कोणेंगी सांगलें आनी सेजारच्या घराथाव्न थोडे एक्टांय जाव्न इमाजेक घेव्न गेटिभितर रिग्ले. तांच्ये पाट्ल्यान आंतोनाब्यी भाय्र रावोन शेरमांव दितालो. आंगणांत बस्ल्लो अर्धो लॊक इमाजेक पळेतालो तर अर्धो लॊक आंतोनाबाचो शेरमांव आय्कतालो.
‘हो पन्वती कंय थाव्न उदेलोकाय, हाका धांव्डांव्चेंच बरें’ अशें चिंतुन विशेंतिन तो गेटिभितर यॆनाशें गॆट बंध करतास्तां ‘इमाजिंची पुजा करतेल्यांक मोय्जेन सय्त खेंड्लां, पिश्यानो जागे जाया’ म्हणुन आंतोनाब ज्योरान बोबाटतालो.
इमाज आंगणांतल्यान घरा भितर हाडुंक आयिल्ल्येपरिंच हेरां उटोन अपले दोन्यी हात जोडुन तिळिलाग्लिं.
डाबर मेन पेटो मात्र पुर्तो कंगाल जाव्न अपल्या गळ्याची सांकळ सुटली तर गांव सोड्न धांव्तां म्हळ्ळ्या चिंत्पान शिम्टी पंदा घालुन आस्लो.
इमाज घरांत आयलि, देवाच्या भागेवंतांनी मागणीं केलिं, कांतारां गायलिं, कॆटरिंगाचें खाण सरवांनी खेलें, पियेलिं, उलयलिं. पळेव्न, तिळुन, चाळुन उपरांत आपापली वाट धरुन गेलिं.
एका दनपारां माळयेच्या कुडांत रिग्ल्लो सावेर सांजेर काळोक पड्तकुच सकला देंवोन आयलो.
***
आयिल्ली इमाज दुसरे दिसा सेजारच्या बाल्ताजाराच्या घराक पावव्न थोडे दीस जाल्यात.
फिर्गजेच्या सक्कड वाट्साप ग्रूपांनी तस्वीरो धाडुंक आलिस बाय विस्रोंक ना. तशेंच अपल्या सर्बरायेचि, खाणा-जेव्णाची जांव, फुलांच्या सुंर्गाराची जांव, डाबर मेन पेट्याची जांव तोक्णाय वाचुन, आय्कोन तिचे कान-दोळे थक्लेनांत.
डाबर मेन पेट्याक विशेंतिन परत नाणय्नास्तानांच पाटिं पावव्न जालां.
घरांत ऎक भांगाराची इमाज करुन हाड्ली तर घराक बेसांव पडता म्हणुन आलिस बायेच्या फांत्याच्या सपणांत आयिल्ल्या एका सांतान सांगलें देकुन बगलेन निदेंत घोरेव्न आस्च्या विशेंतिक धोंकुळ्न उटव्न ’कशेंय कर्न घराक ऎक भांगाराची इमाज हाड’ म्हणुन परातुंक धरलें.
उटोन ती चा करुंक म्हण कुज्नाक गेल्लेपरिंच न्हाणियेंत ‘भव... भव...’ आवाज आय्कोन आलिस बाय कुज्नांत्ली भाय्र येव्न न्हाणियेंत पेट्यापरिं घोंक्च्या विशेंतिक पळेव्न ’हांव आतां खरिंच सपण पळेतांकाय?’ म्हणुन चिंतिलाग्लि.
न्हाणियेंत ‘भव.. भव.. आवाज ज्योरान यॆंव्क लागलो.
आलिस बाय आतां उभी आस्लेकडेच इमाज जाल्लि.