लॊक्‌डाव्न (- वल्ली क्वाड्रस)

"बरें जालें, लॊक्‌डाव्न सुरु जांवच्याधिंच हांव दुबय थाव्न गांवाक पावलों, आतां फ्लायटां, रयलां, बस्सां बंध जांवच्यार आसात कंय"

जॊन कुवेलान जेवणा मेजार कडियेंतल्या शेवट्याचो दुसरो कुडको विंचताना सांगचें आय्कुन ताच्ये बग्लेन बस्‌ल्ल्या धुव जोलिनान समोर बस्‌ल्ल्या आवय्क पळेल्लेंच लिंडान जाप दिलि;

"पुण हें लॊक्‌डाव्न अनी कितलो तेंप आसत, तुजें दुबय्‌चें काम उरत म्हळ्ळिच काव्जेणी"

"आसुंदी लिंडा, एकवीस वरसां त्या दुबयांत गोळ्ळोंने?, पयलेंचेपरिं आतां नांने? अमकां रावुंक इगर्जेलाग्सार मारगादेगेर हळताचें टेरेसाचें घर आसा, फुलां जातात, फुलांक बरें मॊल आसा.."

"टेरेसाचें घर भांदल्यार जालेंवे?, गांवांत खर्च कितलो चडला जाणांय्‌वे तुं? आनी ह्या धा सेंट्स जाग्याक तुं कांय एक्रोगट्ले जागो म्हण चिंतिनाका. बरें जालें हांव जाल्ल्यान चत्रायेन घरचो खर्च चलयतां, रिक्शार उड्पी वचुन पांप्लेटां, सुर्‌माय शेव्टे हाडुंक सय्त हांव हफ्त्याक दॊन पावटिं मात्र वेचें, त्या शिवाय घर नितळ करुंक येंवच्या लूसिबायेक मयन्याचो सांबाळ, फुलां झडांक, व्हकताक, जोलिनाच्या कोलेजिक वेच्या बस्साच्या टिकेटिक तशेंच हेर खरचाक म्हण्ताना तुवें धाडचो मयन्याचो धा हजार रुपय कंय पावता" लिंडान घोवाक उलवण्या मधेंच रावव्न एकाच धम्मार सांगुन सोडलें.

"रिक्शार वेच्ये बद्लाक बस्सार वच्येत न्हय?" कुवेलाच्या तोंडांतून उतरां भाय्र पडलिं.

"ह्या बस्सांच्या गड्देन हांव चिरडुन तर्‌यी कोलेजिक वेतां डाडा, तुं आतां मम्माक सय्त बस्सार वचुन ती मास्ळी हाड्न हेर लोकांसमोर ल्हान करुंक चिंताय?" जोलिनान आवय्ची कूस घेतलि.

"जोलिना, हांव तशें म्हणाना पुता, तुमी कश्ट काडिजे म्हणुन सांगलें न्हय हांवें. म्हाका तर्‌यी मयलांगट्ले चलुन सवय आसा, दुभयांत्ल्या त्या रेंवेच्या गांवांत सय्त हांव चड करुन चलुन वा बस्सांनी वेतां शिवाय पांच-धा धिराम दिल्यार पाकिस्तानी पटाण ट्याक्सिवाले मेळ्तात पुण हांवें केद्नांय चिंत्चें इत्लेंच, म्हज्या बाय्ल भुरग्यान बरें जिवित जियेजय म्हणुन."

थोड्या वेळाच्या माव्नान आतां राज्वट्की चलय्लि.

"लुसिबायेक सांबाळ म्हण्ताना उडास आय्लो, घरांत वाशिंग मेशिन आसा, तर तिका चड्तिक काम.." कुवेलान परत सुरु केलें.

"वाशिंग मिशिन आसा पुण तांतुं वस्तुरां घालुंक, अनी धुल्ल्या वस्तुरांक मिशिनांतलिं काडुन भाय्र सुकत घालुंक कितें मिशिन आसा?"

कुवेलान जाप दिलिना तर्‌यी ताच्या मतिंत इत्लेंच आस्लें; दुबयांत शॆरिंगांत रांवच्या ताका थोडेपावटिं अप्लिं वस्तुरां धुंव्क सय्त आस्च्या एकाच वाशिंग मेशिनाक लाय्निर रावुंक पडचें, बजाराक वेचें, रांदचें, आयदानां धुंवचें उडासाक आयलें.

कुवेलान शेवट्याचो कांटो चिंवुंक लाग्ताना जेवणामेजार कर्कश माव्न, धुव अनी आवय एकामेका दोळ्यांनी उलव्न आस्लिं.

"तुं ऎक कितेंया, जिण्येंत नुस्तें खांव्क कळित नात्लेल्यांपरिं तोंडांत इत्लो आवाज कर्ताय?, कोण्‌यी आस्लिं तर कितें म्हणतिं?" लिंडान उलवणें सुरु केलें.

कुवेलान तो कांटो बोशियेच्या देगेन दवरलो पुण कितेंच जाप दिलिना.

दॊन दिसां थाव्न बाय्ल आनी धुवेच्या उलवण्यांत जाव्न येंव्ची बद्लावण तो पार्कुन आस्लो. पुण कितेंच सम्जानात्लेपरिं तो जॆव्न आस्लो.

***

लॊक्‌डाव्न सुरु जाव्न कांय हफ्ते जाल्ले. टिविचेर पर्गांवांत जाल्ल्या मरणांचो विवर येतालो.

"तुका रातिचें म्हज्या मोबाय्लावरविं डिस्टर्ब जाता तर तुं दुसरे कुडांत निदे" लिंडान मोवाळायेन कुवेलाक सांगलें.

"तुका मोबायलांत चाट करुंक सगळो दीस आसा, रातिक तर्‌यी बरी नीद काड लिंडा, ही कसली पिशी सवय केल्याय? रातिं वीडियो चाट, वाट्साप, फॆस्‌बुक..." कुवेलान अपलो ताळो उभारलो.

"तुज्या मतिंत तेंच भरुन गेलां. सगळो दीस कामार वेस्त अस्च्या म्हका मेळचो वॆळ म्हळ्यार रात्चो मात्र. तोय तुजेलागिं उलव्न सवय केल्लो. आनी म्हाकाय फ्रेंड्स नाकात्‌गी उलंव्क?" लिंडन सोड्न दिलेंना.

"लिंडा, हांवें तशें म्हणुंक ना, पुण दिसाक वॆळ असाने तुका, रातिक.." कुवेलान उलयतनांच लिंडाचें फॊन रिंग जालें.

"हलॊ.... सांग... ना... मोबाय्ल साय्लेन्स टोनार आसलें देकुन आतांच तुजिं मिस्स्‌काल आस्लिं पळेलें... ना... ना... तें.. म्हजो हब्बी दुबय थाव्न आयलाने... देकुन इल्लिं बिजी आस्लिं" लिंडान पुस्पुसोन उलंवचें कुवेलाच्या कानांक आय्कलें तर्‌यी तो वोगोच निद्‌ल्लो वॆस पांग्रुन अप्ली कूस बद्लुन निदलो.

"कोण्णा.. हें लॊक्‌डाव्न आनी कित्लो तॆंप आसागि, सॊर्रिमा तुं आज यॆनाका, तो तित्लो ब्रॊड्‌मांय्डेड न्हय..." लिंडा लॊव ताळ्यांत उलव्न आसलें.

रात जून जाल्लि. कुडाचो दिवो बंध जाल्लो, पुण बगलेच्या कुडांत ज्योरान म्यूजिक डेक्काचो आवाज येतालो तशेंच जोलिनान उलंवचो, हासचो आवाज आय्कतालो. कुवेलोच्या मनांत ’तो तित्लो ब्रॊड्‌मांय्डेड न्हय, देकुन आज यॆनाका’ म्हळ्ळिं बाय्लेचिं उतरां गाजतालिं. कोण तो? कांय म्हजेविशिं सांग्लां जाव्येत?

रात जून जाल्लेपरिंच लिंडाचें साय्लेन्स टोनार आस्चें मोबाय्ल सय्त कुर्र कुर्र आवाज करतालें तें उश्यार कान दवर्न निदलेल्या कुवेलाच्या कानांक आय्कतालें. कुडाची ए.सि. थांड आसली तर्‌यी तो घामेतालो देकुन अप्ल्या आंगावयल्या व्होलिक ताणें काडलि. लिंडा व्होलिभितर गुट्लुन आसलें तर्‌यी ताच्या मोबाय्लाचो दिवो झळोन अस्लो, आनी तें मोबाय्लांत कितेंगी टाय्प करन आसलें.

एकाच मय्न्यांत इत्ली बद्लावण? कुवेल अपलॆस्तकिं चिंतुन असलो. इगर्जेंत भारिच चुरुक म्हणुन नांव वेल्ली अप्ली बाय्ल लिंडा, मरियेच्या सोडेलिटिची हुद्देदार, फिर्गज मंडळिंत सय्त हुद्देदार, आनी धुव जॊलिन युव संचालनांत सक्रिय. आध्ल्या वरसाच आवय-धुव मेळुन जम्मु-लडक टूराक गेल्लिं. खबर आय्कुन विचार केल्लेवेळार ’आम्चेसवें पाद्र्याब्‌यी आस्लो, हेर थोडो लॊक्‌यी आस्लो’ म्हणुन जाप दीवुन कुवेलाच्या तोंडार बीग घाल्लें. कुवेल सग्ळें चिंतुन आस्लो.

"डाडान म्हाका ऐ-फॊन काडुंक ना, उड्पिंत मेळ्चें ऐ-फॊन ओरिजिनल म्हणुंक जाय्ना. दुबय थाव्न हाड्‌ल्लें बरें आस्ता.." कुवेलान आयिल्ल्याच दिसा धुवेन सांग्‌ल्लिं उतरां अजून कानांत्लिं माज्वुंक नांत. एक्लिच धुव म्हणुन मोगान तिचें नांव जोलिन (जॊन आनी लिंडा नांवाक गड्सुन) म्हण दवरुन कितेंच उणें करिनास्ताना वाडयिल्लें.

"कांय इल्लो सेंट हाड्तोय, दॊन बोत्ल्यो स्कॊच हाडुंक ड्यूटी फ्रींत सोड्तात, तुं खाली हातांत आय्लाय, म्हाका तो बोंटांचो विचारतालो, तो ह्यॆ पावटिं मंडल पंचायत एलिसांवांत जिकला. अनी त्या रत्न बाराचो धनी दिवरांचोय विचारतालो. तो म्हाका तवळ तवळ बारांत्लें ’चिकन सुक्क’ व ’सुरमाय फ्राय’ धाड्न दिता, बियर, विस्की सय्त हांवें ताचेलागिंच घेंवचि. थोडेपावटिं होटेलाचें खाव्न पुरो जालां बायम्मा, तुमगेलें घरचें जेवण्‌च अमृत म्हणुन रातचें जेवणाक येता" लिंडाचिं उतरां कुवेलाक जिरंव्क जालिं नांत.

***

"सुमार रातिं थाव्न पळेव्न आसां हांव, तुं रातिक नीद काडचेबद्लाक कोणासवें फोनार उलव्न आस्लेंय जोलिना?" एका सकाळिं जेवणामेजार च्या पियेतासताना कुवेलान जोलिनाक प्रश्न केलें.

"डाडा, आमी कोलेज असाय्न्‌मेंट करुंक आसा देकुन ग्रूप स्टडी करताना उलव्न आसल्यांव" जोलिनान जाप दिलि.

"म्हजो डाडा आयला देकुन तुजिं असाय्न्‌मेंटां सय्त दिसाचिं कर पुता, तुकाय उपरांत ताणें आण्कुंचें नाका" पोर्टिकोचेर बसुन मोग्रिं फुलां गुंतुन अस्च्या लिंडान धुवेची पाड्त घेतलि.

"लिंडा, कितें जालां तुका? सकाळिंच सुरु केलेंय, दिसाच्या चोवीस वोरांनी विशेव घेंव्क मेळचिं रातिचिं आट वोरां. आनी त्या आट वोरांक तर्‌यी सारको विशेव घेंव्ची चूक्‌वे?" कुवेलान अपलें राजांव मुकार घालें.

"चूक ती न्हय, चूक तुज्या चिंतपाचि, तुं दॊन वरसाक ऎक पाव्टिं गल्फांत्लो येताय आनी मागिर वेताय, हांगा घर, काम म्हणुन सग्ळें हांवें सांबाळिजय. सकाळिं उटुन फुलां काडिजय, फुलां गुंतुन वेळार तिं फुल्काराक पावित करिजय, उप्रांत घरचें रांदप, नितळाय म्हणुन घरचें काम मुग्दल्लेपरिंच ना" लिंडा उलव्न्‌च वेतालें.

कुवेल वोगोच राव्लो. जोलिन उटुन न्हाणियेक गेल्लें.

सुमार वेळा उपरांत घरचें ल्यांड्‌लाय्नार फॊन रिंग जालें देकुन कुवेलान रिसीवर घेत्लें.

"हलॊ, जॊलिन?" दरवडी ताळो तो.

"जोलिन न्हाणियेक गेलां, कितेंय मेसॆज आसा?" कुवेलान सवाल केलें.

"समीराचें फॊन म्हण सांग, ताका मोबाय्लार फॊन केल्यार तें उकल्नां, आमी आज रातिं मल्पे बीचाक वेचें प्ल्यान केलां, देकुन ताका साडे नोवांक पिकप करुंक हांव येतां म्हळ्यार जालें" सांगुन ताणें फॊन डिस्‌कनेक्ट केलें.

कुवेलाक तिं उत्रां आय्कुन कितेंच सम्जलें ना. "कोणाचें फॊन?" लिंडान भाय्र थाव्न सवाल केलें.

"कोण्‌गी समीर कंय" कुवेलाच्या तोंडांतून उत्रां भाय्र पड्लिं.

"ऒह.. समीर, बरो बुरगो तो, जोलिनाचो कोलेज्‌मेट" लिंडाची मामूली जाप आय्कुन कुवेल ताप्लो.

"रातचें मल्पे बीचाक वचुंक तो जोलिनाक आपव्न वरुंक येता कंय" कुवेलाचो ताळो उभार आस्लो.

"तांतुं कितें जालें म्हण तुं बोबाट्ताय? तुका कितें जालां? आमी कितें भुर्खा न्हेसुन घरच्या च्यार वणतिभितर रावाजय म्हण तुं आशेताय? त्या आर्बी गांवांत जियेव्न तांचेंच चिंतप तुका आय्लां" लिंडान सोड्न दिलें ना.

"व्हय, त्या आर्बी गांवांत ऎक प्लंबर जाव्न घोळ्ळां, देकुन आवय-बापाय्ची आस्त सोडुन ह्या रसत्या देगेर बंग्लो उभारला" कुवेलान मुखारसिलें.

"आवय-बापाय्ची आस्त कंय, गुड्यार तें कोलवाचें पाकें, थोडे माड, बांय अनी कितें आसा सांग त्या आस्तिंत?" लिंडाच्या ताळ्यांत राग आस्लो.

"मायमॊग अस्लो, संबंध अस्लो, शांति-समधान आस्लें.." कुवेलान जाप दिलिच.

"तर कोणे रावयलां तुका, वच तुं, आमकां हांगाच सोड, तुका आमी आतां वाय्ट चालिचिं म्हण दिस्ता न्हय?" लिंडान लॊव ताळ्यान कडक जाप दिलिच.

"वच तुं? म्हळ्यार!?.... हें घर म्हजें न्हय?" कुवेलान पाटिं जाप दिलि.

"देवाक अरगां, हें घर, हो जागो सगळो म्हज्याच नांवार आसा, नांतर तुं म्हाका आनी म्हज्या धुवेक घरांतलो भाय्र घाल्तोय...." लिंडान अख्रॆक अप्ली जाप दिलिच.

आय्कुन कुवेल शिरिं चुक्लो. ताणें केदिंच इत्तुन चिंत्‌ल्लेंना. म्हळ्यार ह्या घरांत अपणाचें म्हळ्ळें कितेंच ना? जेदोळ परयांत जोडुन आस्लों तेदोळ परयांत अप्णाक मॊल आस्लें आनी आतां?

सगळो दीस तो कितेंच उलयलो ना. वॆळ मुकार गेलो.

"बरें नुस्तें मेळाना म्हणता तें नुस्तें विक्चो साय्ब, रत्न बाराच्या दिवरांच्याक आम्गेर यॆनाका, अमकां मास-नुस्तें धाडिनाका म्हण मेसॆज केल्या हांवें" लिंडाच्या ताळ्यांत कोडसाण अस्लि.

कुवेल अपरादी जिनसार मेजार मांडुन दवर्‌ल्ली पॆज आनी लोणचें जेविलागलो.

"तुजेलागिं उलंवक असा, तुवें आयिल्ले दिसा थाव्न धुवेक शिकपांत ध्यान ना म्हणता. ताका रातचें स्टडी करुंक जायना. अपणान फोनार उलयल्यार डाडाक डिस्टर्ब जाता देकुन फोनार उलंवचें बंध केलां म्हणता जॊलिन" लिंडान उलंवक सुरु केलें.

"लिंडा, तुं ताची आवय, तुं ताका समजाय, स्टडी करुंक फकत फोनार मात्र साध्य?" कुवेलान अपलें राजांव मुकार दवरलें.

"तुं येंवच्यादिं ताचिं फ्रेंड्सां हांगा येतालिं, रातिचें तिं ग्रूप स्टडी करतालिं, तुं येतेच सगळें बंध जालां. हांवें सय्त सांजेर कोणाक्‌च घरा येंवचें रावयलां" लिंडान मुखारसिलें.

"लिंडा कितें उलयताय तुं? लिसांव करुंक सगळो दीस आसा आनी दिसाचें तुमी सुशेगात निदतात आनी रातिचें तुमकां संसारांतलिं सर्व कामां उडासाक येंव्चिं?" कुवेलान देदेस्पोर जाव्न विचारलें.

"तुं एक विपरीत सायबा, तुजेलागिं वारजिक करुंक म्हाका नाका आय्क; तुका सकला गेरेजिच्या बगलेन गेस्ट रूम म्हण केल्लें आसा, तांतुं ए.सि. खाकुस सक्कड आसा, देकुन आज थाव्न तुं थंय वचुन निदे, दयकरुन आमी ह्यॆ विश्यांत झगडें करचें नाका" लिंडान अप्लें फय्सल दिलेंच.

"कितें? म्हजें घर आनी हांवें ग्यारेजिच्या गेस्ट्‌रुमांत निदाजय? आनी तुमी आवय-धुवेन हांगा फोनार मिरंव्चें?" कुवेलाच्या तोंडांत्लिं उतरां किटळांपरिं भाय्र आय्लिं.

"अळेगा, जिबेर हाड ना देकुन तोंडाक आयिल्लें उलयनाका, तुजी जॊड तुजेलागिं दवर. हांगा म्हज्या मिनतेन लायिल्ल्या मोग्र्या झडांत्ल्या फुलांच्या जोडिर आम्चे दीस वेतात. तुं कितें चिंताय, तुज्या मय्न्याच्या सुक्या धा हजारांत दीस आम्चे दीस वेतात? मय्न्याचो बियेरिचो आनी विस्केचो खर्च्‌च धा हजारांक मिकवता. तुं तॊंड धांपुन रावताय तर राव, नांवे तुज्या आवय-बापाय्‌च्या आस्तिंत वांटो घे आनी थंय राव" लिंडाचिं उतरां कुवेलाक जिरंव्क जालिं नांत.

तो ग्यारेजिच्या बग्लेच्या गेस्ट रुमांत निदुंक लाग्लो.

***

तिसरें लॊक्‌डाव्न वेगिंच अखेर जांव्चार आस्लें. ताणें दुबय्ची खबर काडताना कळ्ळें; दुबयांत पिडा विस्तारल्या आनी सभार जणांचिं कामां सय्त गेल्यांत म्हळ्ळी खबर आयकुन तो खंतिन बुड्‌ल्लो. तें पावानासच्याक ताची कंपेनी बंध जाल्ली खबर आयकुन तो पुर्तो मोड्‌ल्लो.

थोडे दिसांनी गांवा थाव्न बोंबोय वेचिं बस्सां सुरु जांव्चार आसात म्हणुन आय्कुन तो जागो जालो. उड्पी वचोन बोंबोय वेची ऎक टिकेट काड्लि. अनी ऎक ल्हान ह्यांड बेगांत थोडी मुस्ताय्की घेव्न ताणें अपलो गांव सोड्न बोंबोय्‌च्या बस्सार तो चडलो. बस्सार बस्‌ल्लिं सग्ळिं तोंडार मास्कां न्हेसुन आस्लिं. ताणेंय अप्ल्या तोंडाचेर मास्क घालें आनी बसलो. ताच्या पाटल्या सिटिंत बस्‌ल्लो एक्लो दादलो फोनाचेर उलव्न आस्लो; "बोंबोंय्त कोरोना पिडा विस्तारल्या कंय"

बस्स येल्लापुर पाव्‌ल्लें आनी रातिचें जेवण जेवपाक राव्‌ल्लें. कुवेलाक भुक नात्‌ल्ली देकुन तो फकत उदक पियेव्न यॆव्न बस्सार चडलो.

थोड्या वेळार कंडक्टर यॆव्न एकेकल्याक विचारतालो ’खंय देंवुंक?’

हकीगतेंत कुवेल खुद्द नेणासलो ताचो शेवोट. ताणें जाप दिली "लास्ट स्टोप".

***** 

• Next